Yeni Varlık Barışı Kanunu ile Yurtdışı Varlıklarla Barış Sağlanacak
hGerçek ve tüzel kişilerce sahip olunan para, döviz, altın, hisse senedi, tahvil ve diğer menkul kıymetlerin Türkiye’ye getirilmesi, taşınmazlardan kayda alınması suretiyle milli ekonomiye kazandırılması; sahip olunan söz konusu kıymetlerin banka ve aracı kurumlara ya da vergi dairelerine bildirilmek ve cüz’i bir oranda vergi ödenmek suretiyle kayda alınması amacıyla 24.04.2013 tarihinde “Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı” Bakanlar Kurulunca meclise gönderilmiştir. Bu tasarı alt komisyonlarda görüşülüp kabul edilmiş olup yasalaşması beklenmektedir.
Bu amaçla 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’na Geçici 85’inci madde eklenerek “Yeni Varlık Barışı” uygulanmak istenmektedir.
A-Kapsam
Bu maddeye göre gerçek veya tüzel kişiler, 15.04.2013 tarihi itibarıyla sahip olunan ve yurt dışında bulunan (kanaat verici belgeyle ispatlanmış);
- Para,
- Altın,
- Döviz,
- Menkul kıymet,
- Diğer sermaye piyasası araçları,
- Varlığı kanaat verici bir belgeyle ispat edilen taşınmazları,
31.07.2013 tarihine kadar Türk Lirası cinsinden rayiç bedelle bankalara, aracı kurumlara ya da vergi dairelerine beyan etmeleri durumunda Kanun’dan yararlanabileceklerdir.
B- Hesaplarda Gösterim
Beyan edilen bu kıymetler beyan tarihini takip eden ay sonuna kadar kanuni defterlere kaydedilmelidir. Kaydedilen bu kıymetler için pasifte özel fon hesabı açılmalıdır. Bu fon hesabı sermayenin cüz’ü addolunur ve sermayeye ilave dışında başka bir amaçla kullanılamaz. Bu fon hesabı işletmenin tasfiye edilmesi halinde ise vergilendirilmez.
C- Ödenecek Vergi
Vergi dairelerine beyan edilen varlıkların değeri üzerinden %2 oranında vergi, beyan edilen ayın sonuna kadar ödenecektir. Banka ve aracı kurumlara beyan edilen varlıklarda ise banka ve aracı kurumlar %2 oranında hesapladıkları vergiyi, bildirimi izleyen ayın onbeşinci günü akşamına kadar vergi dairesine beyan ederek, aynı sürede ödemeleri gerekir. Ödenen bu vergiler hiçbir suretle gider yazılamaz ve başka bir vergiden mahsup edilemez.
Bildirilen veya beyan edilen varlıklar nedeniyle hiçbir suretle vergi incelemesi ve vergi tarhiyatı yapılamaz. Ancak, diğer nedenlerle bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten sonra başlayan 1.1.2013 tarihinden önceki dönemlere ilişkin vergi incelemeleri ile takdir komisyonu kararları uyarınca gelir, kurumlar ve KDV yönünden tespit edilen matrah farkından, bu madde kapsamında beyan edilen tutarlar (beyan edilen %2’lik verginin ödenmesi koşuluyla) mahsup edilerek tarhiyat yapılır.
D- Beyan Edilen Varlıklarda Amortisman
Bildirim ve beyana konu edilen varlıklar için amortisman ayrılmaz. Bu varlıkların elden çıkarılmasından doğan zararlar gider veya indirim konusu yapılamaz.
E- Yurtdışı Kazanç İstisnası
Tam mükellefiyete tabi gerçek kişiler ile kurumların;
a.) Kanuni ve iş merkezi Türkiye’de bulunmayan kurumlara ilişkin iştirak hisselerinin satışından doğan kazançları,
b.) Kanuni ve iş merkezi Türkiye’de bulunmayan kurumlardan elde ettikleri iştirak kazançları,
c.) Yurtdışında bulunan işyeri ve daimi temsilcileri aracılığıyla elde ettikleri ticari kazançları,
31.10.2013 tarihine kadar elde edilenler de dahil olmak üzere, Geçici 85. Maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 31.12.2013 tarihine kadar Türkiye’ye transfer edilmesi kaydıyla gelir ve kurumlar vergisinden müstesnadır.
Ayrıca tam mükellefiyete tabi gerçek kişiler ile kurumların, Kanuni ve iş merkezi Türkiye’de bulunmayan kurumların tasfiyesinden doğan kazançları, 31.12.2013 tarihine kadar Türkiye’ye transfer edilmesi kaydıyla gelir ve kurumlar vergisinden müstesnadır.
Geçici 85. madde ile getirilen istisnada 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu’nda belirtilen yurtdışı kazanç istisnalarında belirtilen şartlar aranmamaktadır.
F- Sonuç
Bakanlar Kurulunca düzenlenen ve 193 Sayılı Gelir Vergisi Kanunu’na eklenmesi planlanan Geçici 85. madde ile “Yeni Varlık Barışı” diyebileceğimiz gerçek ve tüzel kişilerce sahip olunan yurtdışındaki varlıkların Türkiye’ye getirilmesi amaçlanmış olup, eski uygulamada olduğu gibi Türkiye’deki varlıklar beyan edilmeyecektir. Beyan ve/veya bildirim sonucunda %2 oranında vergi alınması öngörülmektedir. Alınan bu vergi gider olarak dikkate alınamayacak olup, diğer vergilerden de mahsup edilemeyecektir.
Ayrıca 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunundaki istisnalardan farklı olarak tam mükellefiyete tabi gerçek kişiler ile kurumların kanuni ve iş merkezi Türkiye’de bulunmayan kurumlardan elde ettikleri iştirak kazançları, bu kurumların iştirak hisselerinin satışından doğan kazançlar, yurtdışında bulunan işyeri veya daimi temsilcisi aracılığıyla elde ettikleri ticari kazançlar ve kanuni ve iş merkezi Türkiye’de bulunmayan kurumların tasfiyesinden elde edilen kazançlar, 31.12.2013 tarihine kadar Türkiye’ye transfer edilmesi koşuluyla gelir ve kurumlar vergisinden istisna edilecektir.
