Yurtdışından Kredi Kullanıyorsanız Veya Vadeli İthalat Yapıyorsanız Karşınıza Çıkacak Vergisel Yükler Nelerdir?
Türkiye’de yerleşik şirketler finansman ihtiyaçlarını karşılamak için; daha düşük maliyetle temin edilmesi, daha kolay temin edilmesi yada yurtdışı ortaklıkları gibi nedenlerle zaman zaman yurtdışı kredi kuruluşlarından finansman teminine gitmektedirler. Nedeni ne olursa olsun yurtdışından kredi sağlanması durumunda veya finansman temini için vadeli akreditifle işlem yapılması halinde, göz önünde bulundurulması gereken bazı vergisel yükler bulunmaktadır. Yazımızda; Türkiye’de yerleşik kurumların yurtdışından sağlayacakları kredi dolayısıyla üstlenecekleri Kaynak Kullanımını Destekleme Fonu (KKDF), Kurumlar Vergisi Tevkifatı ve Katma Değer Vergisi (KDV) sorumlulukları ele alınmıştır.
1. KAYNAK KULLANIMI DESTEKLEME FONU (KKDF)
Kredilerde:
Türkiye’de yerleşik kişilerin (Bankalar ve finansman şirketleri dışında) yurtdışından sağladıkları kredilerde tahakkuk ettirilen faizlere ek olarak; döviz kredilerinde kredinin kullanıldığı tarihte, kredinin anapara tutarı üzerinden % 3 oranıyla KKDF hesaplanarak fon’a yatırılır. Bankalar ve finansman şirketlerinin yurtdışından aldıkları kredilerde oran % 0 dır.
Türkiye’de yerleşik kişilerin yurt dışından ihracatın finansmanı için sağlayacağı kredilerde (ihracatı teşvik belgesi, dahilde işleme izin belgesi ve vergi, resim ve harç istisnası belgesine bağlanmış ihracat sayılan satış ve teslimler ile döviz kazandırıcı hizmet ve faaliyetlerin finansmanında kullandırılanlar dahil) KKDF oranı % 0 dır.
Türkiye’de yerleşik kişilerce yurt dışından sağlanan, ortalama vadesi asgari 1 yıl olan döviz ve altın kredileri (Fiduciary işlemler hariç) ile yatırım teşvik belgesi kapsamında kullanılan krediler için KKDF hesaplanmaz.
İthalatta:
Kabul kredili, vadeli akreditif ve mal mukabili ödeme şekillerine göre yapılan ithalatta, ithalat bedeli
üzerinden % 6 oranında Kaynak Kullanımını Destekleme Fonu (KKDF) kesintisi yapılmaktadır.
İhracatı Teşvik Belgesi ile Dahilde İşleme İzin Belgesi kapsamında kabul kredili, vadeli akreditif ve mal mukabili ödeme şekline göre yapılan ithalatta KKDF oranı % 0 dır.
2. KURUMLAR VERGİSİ TEVKİFATI YAPMA SORUMLULUĞU:
Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 30. maddesine göre yurtdışına ödenen faizlerden yapılması gereken kurumlar vergisi stopaj oranları aşağıdaki şekildedir:
“a) Yabancı devletler, uluslararası kurumlar veya yabancı bankalardan ya da bulunduğu ülkede mutad olarak kredi vermeye yetkilendirilmiş olup sadece ilişkili bulunduğu kurumlara değil tüm gerçek ve tüzel kişilere kredi veren kurumlardan alınan her türlü krediler için ödenecek faizlerden (katılım bankalarının kendi usullerine göre yurt dışından sağladıkları fonlar ve benzeri kaynaklar için ödedikleri kâr payları dahil) % 0,
b) Bankaların 5411 sayılı Bankacılık Kanunu uyarınca uygun görülen ikincil sermaye benzeri kredileri ile bankaların ve diğer kurumların bir akım veya varlık portföyüne dayalı olarak yurt dışında menkul kıymetleştirme yöntemiyle temin ettikleri kredileri için ödenecek faizlerden % 1,
c) Katılım bankaları tarafından ödenen kâr payları hariç olmak üzere, mal tedarikinden kaynaklanan vade farkları üzerinden % 5,
ç) Diğerlerinden % 10,”
Buna göre; yurtdışı kredinin kredi kuruluşlarından temin edilmesi durumunda her türlü ödenecek faiz için kurumlar vergisi stopajı olmayacak, kredi kuruluşu dışındaki kurum ve kuruluşlardan temin edilmesi halinde % 10 kurumlar vergisi stopajı yapılması gerekecektir. Uygulama sırasında Devletler arasında düzenlenmiş olan çifte vergilendirilmenin önlenmesine yönelik anlaşma hükümlerinin dikkate alınması gereklidir. Ancak; yürürlükte bulunan anlaşmalardaki azami vergi oranlarının % 10 la % 15 arasında değiştiği göz önünde tutulursa anlaşmalardan dolayı daha düşük bir vergileme olması ( bazı istisnai durumlar haricinde) sözkonusu olamayacaktır.
3. KATMA DEĞER VERGİSİ SORUMLULUĞU:
46 Seri No’lu KDV Genel Tebliğinde özetle; yurtdışı bankalardan alınan kredilerin mahiyet itibariyle banka ve sigorta muameleleri vergisine tabi yurtiçi bankacılık hizmetlerinden farksız olduğu vurgulanarak, yurtdışı bankalardan alınan krediler nedeniyle ödenen faiz, kur farkı ve komisyonların KDV Kanunu’nun 17/4-e maddesi uyarınca KDV den istisna olduğu belirtilmiştir.
Aynı gruba dahil şirketler arasında olmak üzere; şirketlerden birinin yurtiçi yada yurtdışı bankalardan aldığı krediyi aynı şartlarla diğer şirkete kullandırmasının (yansıtma) KDV ye tabi olmadığı yönünde çok sayıda vergi idaresi özelgesi ve yargı kararı mevcuttur.
Buna karşılık; banka yada banker sayılmayan yurtdışı kurumlardan temin edilen krediler nedeniyle ödenen faiz ve kur farkları üzerinden sorumlu sıfatıyla KDV hesaplanarak 2 No’lu KDV beyannamesi ile beyan edilmesi ve tahakkuk eden verginin ödenmesi gerekmektedir. (Kur farklarının KDV ye tabi olduğu yönünde 105 No’lu KDV Tebliğinde vergi idaresi görüşü mevcuttur)
Vade farklarının durumu ise yine 46 Seri No’lu KDV Genel Tebliğinde şu şekilde açıklanmıştır:
KDV’ne tabi bir mal teslimi veya hizmet ifasına ilişkin bedelin ödenmesine bağlı olarak ortaya çıkan vade farkları kredi işlemi ile bir ilgisi bulunmadığından, bir mal teslimi veya hizmet ifasına bağlı vade farkı, faiz veya benzeri diğer menfaatler Kanunun 24. maddesi uyarınca vergiye tabi işlemin matrahına dahil edilerek vergilendirilecektir. İthalatla ilgili olarak ortaya çıkan vade farklarının ithalatta KDV matrahı ile ilişkilendirilerek gümrük idaresine beyanı gerekebilir.
Bu dokümanda yer alan bilgiler genel içeriklidir ve herhangi bir gerçek veya tüzel kişinin özel durumuna hitap etmemektedir. Sürekli güncel ve doğru bilgi sunumuna özen gösterilmesine karşın bu bilgiler her zaman her durumda doğru olmayabilir. Hiç kimse özel durumuna uygun bir uzman görüşü almaksızın , bu dokümanda yer alan bilgilere dayanarak hareket etmemelidir. Nexia Türkiye ve AS Bağımsız Denetim ve YMM A.Ş.’ye, işbu dokümanın içeriğinden kaynaklanan veya içeriğine ilişkin olarak ortaya çıkan sonuçlardan dolayı herhangi bir sorumluluk iddiasında bulunulamaz.
