Sınai Mülkiyet Hakları İstisnası 01.01.2015 Tarihinde Yürürlüğe Girecektir
Sınai Mülkiyet Hakları İstisnası 01.01.2015 Tarihinde Yürürlüğe Girecektir.
19.02.2014 tarih ve 28918 sayılı Resmi Gazete‘de yayımlanan 6518 sayılı “Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname İle Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun” ile Kurumlar Vergisi Kanununa eklenen 5/B maddesi ile 01.01.2015 tarihinden itibaren uygulanmak üzere sınai mülkiyet hakları istisnası getirilmiştir. Kurumlar Vergisi Kanununa eklenen 5/B-4. maddesi uyarınca istisna gelir vergisi mükellefleri için de geçerlidir.
Aynı kanun ile Katma Değer Vergisi Kanununun 17/4. maddesine eklenen (z) bendi ile sınai mülkiyet haklarının satış devir ve kiralama bedelleri KDV’den de istisna tutulmuştur.
- Sınai mülkiyet haklarında istisnanın Kapsamı;
Kurumlar Vergisi Kanununa eklenen 5/B maddesine göre Türkiye’de gerçekleştirilen araştırma, geliştirme ve yenilik faaliyetleri ile yazılım faaliyetleri neticesinde ortaya çıkan buluşların;
a)Kiralanması neticesinde elde edilen kazanç ve iratların,
b)Devri veya satışı neticesinde elde edilen kazançların,
c)Türkiye’de seri üretime tabi tutularak pazarlanmaları halinde elde edilen kazançların
ç)Türkiye’de gerçekleştirilen üretim sürecinde kullanılması sonucu üretilen ürünlerin satışından elde edilen kazançların patentli veya faydalı model belgeli buluşa atfedilen kısmının
%50’si kurumlar vergisinden istisna olacaktır. Bu istisna buluşa yönelik hakların ihlal edilmesi neticesinde elde edilen gelirler ile buluş nedeniyle alınan sigorta veya diğer tazminatlar için de uygulanacaktır.
- İstisnanın uygulanabilmesi için gerekli şartlar;
İstisnanın uygulanması için gerekli şartlar KVK’nun 5/B-2. maddesinde düzenlenmiştir. Buna göre istisnanın uygulanabilmesi için;
a) İstisna uygulamasına konu buluşun, 24/6/1995 tarihli ve 551 sayılı Patent Haklarının Korunması Hakkında KHK kapsamında patent veya faydalı model belgesi verilerek koruma altına alınan buluşlar arasında yer alması ve buluşa ilişkin incelemeli sistem ile patent veya araştırma raporu sonucunda faydalı model belgesi alınması,
b) İstisna uygulamasından yararlanabilecek kişilerin, 551 sayılı KHK’nın 2. maddesinde belirtilen nitelikleri taşıması ve bu kişilerin patentli veya faydalı model belgeli buluşu geliştirme yetkisini haiz bulunması şartıyla, patent veya faydalı model belgesinin sahibi ya da patent veya faydalı model belgesi üzerinde tekel niteliğinde özel bir ruhsata sahip olması,
c) İstisnadan yararlanılacak ilk yıl, buluşun oluşturacağı katma değer dikkate alınarak devir veya satış hâlindeki değerinin tespitine yönelik Maliye Bakanlığı tarafından değerleme raporu düzenlenmesi gerekmektedir.
Yukarıda yer alan maddenin (b) fıkrasında geçen 551 sayılı Patent Haklarının Korunması Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin 2. Maddesinde yer alan düzenleme ile Patent korumadan yararlanacak kişiler şöyle belirlenmiştir;
“Bu Kanun Hükmünde Kararname ile sağlanan korumadan Türkiye Cumhuriyeti sınırları içinde ikametgahı olan veya sınai veya ticari faaliyette bulunan gerçek veya tüzel kişiler veya Paris Anlaşması hükümleri dahilinde başvuru hakkına sahip kişiler yararlanır.
Bu maddenin birinci fıkrası hükmü kapsamı dışında kalmasına rağmen, Türkiye Cumhuriyeti uyruğundaki kişilere kanunen veya fiilen patent ve/veya faydalı model belgesi koruması tanıyan devletlerin uyruğundaki gerçek veya tüzel kişilerde, karşılıklılık ilkesi uyarınca Türkiye'de patent ve/veya faydalı model belgesi korumasından yararlanır.”
- İstisna hükmünün uygulama esasları
İstisnanın uygulamasına ilişkin esaslar KVK’nın 5/B-3. maddesinde düzenlenmiştir. Buna göre;
-İstisnanın Uygulama süresi;
İstisna uygulamasına patent veya faydalı model belgesinin verildiği tarihten itibaren başlanır ve ilgili patent veya faydalı model belgesi için sağlanan koruma süresi aşılmamak kaydıyla bu istisnadan yararlanılabilir.
-Yararlanılacak istisna tutarı;
Her bir mükellef tarafından yararlanılabilecek istisna tutarı; değerleme raporunda belirtilen bedelin % 50’sini, bu madde kapsamında yararlanılabilecek toplam istisna tutarı ise değerleme raporunda belirtilen bedelin % 100’ünü aşamayacaktır.
-Buluşun üretim sürecinde kullanılması;
Buluşun üretim sürecinde kullanılması sonucu üretilen ürünlerin satışından elde edilen kazançların, patentli veya faydalı model belgeli buluşa atfedilen kısmı, ayrıştırılmak suretiyle transfer fiyatlandırması esaslarına göre tespit edilecektir. Kazançların ayrıştırılmanın nasıl yapılacağı yönünde madde de açık bir belirleme bulunamadığından uygulamanın nasıl olacağı konusu çıkarılacak tebliğle açıklığa kavuşturulması gerekir.
-Kurumlar Vergisi Kanununun 5/B-6. Maddesinde, bu madde kapsamında istisna uygulamasından yararlanan mükelleflerin, 26/6/2001 tarihli ve 4691 sayılı Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanunu kapsamında yer alan istisna uygulamasından ayrıca yararlanamayacaktır.
- İstisna uygulamasının kesinti yoluyla alınan vergilere etkisi
KVK’nun 5/B-5. maddesinde;
“İstisna uygulamasının kesinti suretiyle alınan vergilere şümulü yoktur. Ancak, bu madde kapsamında istisnadan yararlanılan serbest meslek kazançları ile gayrimenkul sermaye iratları üzerinden yapılacak vergi kesintisi % 50 oranında indirimli uygulanır. Kazanç ve iradı kesinti yoluyla vergilenen ve beyanname vermesi gerekmeyen mükellefler için indirimli vergi kesintisi en fazla 5 yıl süre ile uygulanır.” Denilmektedir.
- Kanun maddesine göre istisnadan yararlanmanın şartları özetle şöyledir:
Buluş niteliğine sahip patent ve faydalı model şeklindeki sınai mülkiyet hakları istisnadan yararlanabilecektir.
Patent ve faydalı modele ilişkin araştırma ve geliştirme faaliyetlerinin Türkiye’de gerçekleştirilmesi gerekmektedir. Patentli veya faydalı model belgeli buluştan faydalanılarak üretilen ürünün üretim sürecinin Türkiye’de olması gerekmektedir.
Patentlerin 551 sayılı KHK kapsamında incelemeli sistem sonucu patent belgesine, faydalı modellerin ise araştırma raporu sonucunda faydalı model belgesine sahip olması gerekmektedir.
Sonuç olarak; sınai mülkiyet hakları istisnası 01.01.2015 tarihinden itibaren elde edilen kazanç ve iratlara ve bu tarihten itibaren yapılacak vergi kesintilerine uygulanmak üzere yayım tarihi olan 19.02.2014 tarihinde yürürlüğe girmiştir.
KVK 5/B maddesinde göre sınai mülkiyet hakları istisnasına ilişkin usul ve esasları belirlemeye Maliye Bakanlığı yetkili olup, maddenin uygulamasına ilişkin henüz bir tebliğ yayımlanmamıştır. Bu istisnanın uygulamasına ilişkin tereddütlerin giderilmesi ve uygulamaya yön verilmesi açısından usul ve esasların belirleneceği tebliğin yayımlanması beklenmelidir.
09.12.2014
Bu dokümanda yer alan bilgiler genel içeriklidir ve herhangi bir gerçek veya tüzel kişinin özel durumuna hitap etmemektedir. Sürekli güncel ve doğru bilgi sunumuna özen gösterilmesine karşın bu bilgiler her zaman her durumda doğru olmayabilir. Hiç kimse özel durumuna uygun bir uzman görüşü almaksızın , bu dokümanda yer alan bilgilere dayanarak hareket etmemelidir. Nexia Türkiye ve AS Bağımsız Denetim ve YMM A.Ş.’ye, işbu dokümanın içeriğinden kaynaklanan veya içeriğine ilişkin olarak ortaya çıkan sonuçlardan dolayı herhangi bir sorumluluk iddiasında bulunulamaz
