Ev Hizmetlerinde Çalışanların Sigorta Zorunluluğu Başladı
EV HİZMETLERİNDE ÇALIŞANLARIN SİGORTA ZORUNLULUĞU BAŞLADI
11.09.2014 tarihinde 5510 sayılı kanuna eklenen Ek 9. madde ile “ev hizmetlerinde çalıştırılanların sigortalı olma zorunluluğu” getirilmiş olup düzenleme 01.04.2015 tarihinden itibaren yürürlüğe girmiştir.
“Ev Hizmetlerinde 5510 Sayılı Kanunun Ek 9. Maddesi Kapsamında Sigortalı Çalıştırılması Hakkında Tebliğ”, 01.04.2015 tarih ve 29313 sayılı Resmi Gazetede yayımlanmıştır. Tebliğde yer alan düzenlemeler aşağıda özetlenmiştir.
a) Ev Hizmetlerinde Ay İçinde 10 Gün ve Daha Fazla Çalışanların Sigortalılığı
Ev hizmetlerinde işveren yanında 10 gün ve daha fazla süreyle çalışanlar, 01.04.2015 tarihinden itibaren ücretle ve sürekli çalışma şartı aranmadan kanunun 4/a maddesi (hizmet akdiyle çalışan) kapsamındaki sigortalılara sağlanan haklardan aynı şekilde yararlanacaktır.
- Sigortalılık başlangıç tarihi ve bildirimi;
Ev hizmetlerinde 10 gün ve daha fazla süre ile çalışanların bildirimi “Ev Hizmetlerinde 10 Gün ve Daha Fazla Çalıştırılacaklara İlişkin Bildirge” (Ek1) ile yapılacaktır. Bu bildirge dışında yapılacak bildirimler Kurumca kabul edilmeyecektir.
Bildirgedeki işe giriş tarihi sigortalılık başlangıç tarihidir.
İşverenlerin bu bildirgeyi çalışmanın başladığı ayın sonuna kadar ikamet ettikleri yere en yakın üniteye vermeleri zorunludur.
- Ev hizmetlerinde ay içinde 10 gün ve daha fazla süreyle sigortalı çalıştıran işverenler;
İşveren açısından her bir sigortalı için ayrı bir bildirgenin doldurulup sigortalı ile birlikte imzalandıktan sonra ünitelere müracaat edilmesi yeterli olacaktır.
İşverenin, Kanunun ek 9. maddesi ile yapılacak işlemlerle sınırlı olarak vekalet verdiği kişiler de işveren adına müracaat edebilecektir.
Prime esas kazanç beyanı prime esas kazancın alt ve üst sınırı arasında olmak üzere işverenin sigortalıya ödediği brüt ücrete göre belirlenecektir.
İşverenler, adlarına tahakkuk edecek sigorta primlerini sigortalı çalıştırdıkları ayı takip eden ayın sonuna kadar Kuruma ödeyecektir.
- İdari para cezası
“Ev Hizmetlerinde 10 Gün ve Daha Fazla Çalıştırılacaklara İlişkin Bildirge”nin işverence çalışmanın başladığı ayın sonuna kadar Kurum ünitelerine verilmesi gerekmektedir.
-Bildirgenin yasal süresinde verilmemesi halinde işverene her bir sigortalı için asgari ücret tutarında,
-Geç bildirilmesi halinde, sigortalı çalıştırılan her ay ve her bir sigortalı için ayrı ayrı olmak ve aylık asgari ücretin iki katını geçmemek üzere, asgari ücretin beşte biri tutarında,
-Çalıştırılan sigortalıya ilave olarak çalıştırdığı kişiler için geç bildirim verilmesi halinde her ay ve her bir sigortalı için ayrı ayrı olmak ve aylık asgari ücretin iki katını geçmemek üzere, asgari ücretin sekizde biri tutarında,
-İşverenin herhangi bir bildirimde bulunulmadığının mahkeme kararı, kurumun tarafından ya da diğer kamu idareleri tarafından yapılan inceleme ile tespit edilmesi halinde ya da eksik bildirildiğinin anlaşılması halinde asgari ücretin iki katı tutarında,
-İşten ayrılmanın bildirilmemesi halinde de asgari ücretin onda biri tutarında,
İşverene idari para cezası uygulanacaktır.
- Eksik gün bildirimi
“Ev Hizmetlerinde 10 Gün ve Daha Fazla Çalıştırılacaklara İlişkin Bildirge” ile belirtilen gün sayısında değişiklik olması halinde bu değişikliğin olduğu ay içinde Kuruma bildirilmesi gerekmektedir.
- Sigortalılığın sona ermesi
Ev hizmetlerinde 10 gün ve daha fazla süreyle çalışanların sigortalılıkları bu kapsamdaki çalışmalarının sona erdiğinin Kuruma bildirilmesi veya sigortalının ölümü halinde sona erdirilecektir.
Ev hizmetlerinde 10 gün ve daha fazla süre ile çalıştırılan sigortalının işten ayrılması halinde işten ayrılışını takip eden on gün içerisinde kuruma bildirilmesi gerekmektedir.
- Ev hizmetlerinde 10 gün ve fazla süre ile çalışanların prim oranları
Kanunun ek 9. maddesi kapsamında ayda 10 gün ve daha fazla süre ile sigortalılığı olanların % 34,5 oranındaki primleri gerçek kişi işverenler tarafından ödenir. İşverenler ayrıca sigortalı ve işveren hissesi ile birlikte % 3 oranında işsizlik sigortası primi de ödeyeceklerdir.
Ev hizmetlerinde 10 gün ve fazla süre ile sigortalı çalıştıran işverenler, gerekli şartları sağlaması halinde, işveren payının 5 puanlık kısmının hazine tarafından karşılanması ile 4447 sayılı kanunun 50. ve geçici 10. maddelerinde düzenlenen sigorta prim teşviklerinden yararlanabilecektir.
b) Ev hizmetlerinde ay içinde 10 günden az çalışanların sigortalılığı
Kanunun ek 9. maddesi kapsamında ev hizmetlerinde 10 günden az sigortalı olarak çalışanlar iş kazası ve meslek hastalığı sigortası kapsamında sigortalı sayılacaktır.
Bu şekilde sigortalı çalıştıranlar 10 güne (10 hariç) kadar çalıştırdıkları sigortalılar nedeniyle işveren sayılmayacaklardır.
10 günden az sigortalı çalıştıranlardan işyeri bildirgesi, sigortalı işe giriş bildirgesi ile aylık prim ve hizmet belgesi, işten ayrılış bildirgesi düzenlenmesi istenmeyecektir.
10 günden az çalışmanın tespitinde günlük 7,5 saatin altındaki çalışmalar 1 gün olarak kabul edilecektir.
- Kuruma doğrudan ya da internet yoluyla müracaat
Ev hizmetlerinde 10 günden az sigortalı olarak çalışanların bildirimi “Ev Hizmetlerinde 10 Günden Az Sigortalı Çalıştırılacaklara İlişkin Başvuru Formu” (Ek 2) ile yapılacaktır. Form çalışmanın geçtiği ayın sonuna kadar ünitelere verilecektir.
Bu kişileri çalıştıranlar www.turkiye.gov.tr adresinin “e-hizmetler” menüsünün altında bulunan “Ev Hizmetleri” kısmını seçerek bildirimde bulunabilecektir.
- Ev hizmetlerinde 10 günden az çalışanların prim oranları ve ödenmesi
Kanunun ek 9. maddesi kapsamında 10 günden az sigortalı çalıştıranlar; Kanunun 82. maddesine göre belirlenen prime esas günlük kazanç alt sınırının % 2’si oranında iş kazası ve meslek hastalığı sigortası primi ödeyecektir.
Ödeme banka aracılığı ya da www.sgk.gov.tr adresi “e-sgk” menüsünden kredi kartları veya banka kartları aracılığıyla Kuruma yapılabilecektir.
Prime esas kazançlar yürürlükteki asgari ücrete göre belirleneceğinden asgari ücretteki artışlara göre ödenecek prim tutarları değişecektir.
c) Ev hizmetlerinde çalışan yabancı uyruklular
Kanunun ek 9. maddesi kapsamında 10 gün ve daha fazla süre ile yabancı uyruklu sigortalılar da çalıştırılabilecektir. Yabancıların ülkemizde çalıştırılması çalışma iznine bağlı olduğundan işverenler çalışma iznini 10 günden fazla çalışanlara ilişkin bildirgeye ekleyeceklerdir.
Ev hizmetlerinde 10 günden az süre ile yabancı uyruklu sigortalı çalıştırılamayacak, bu şekilde çalıştırıldığı tespit edilen yabancı uyruklular hakkında ev hizmetlerinde 10 gün ve daha fazla süre ile sigortalı çalıştıran işverenlere ilişkin hükümler uygulanacak ay içinde çalışma gün sayısı 30 gün olarak alınacaktır.
d) 01.04.2015 tarihinden önce ev hizmetlerinde sigortalı çalıştıran gerçek kişiler hakkında yapılacak işlemler
1.4.2015 tarihinden önce ev hizmetlerinde 10 gün ve daha fazla süre ile sigortalı çalıştıran işverenler işyeri dosyasını kapattıktan sonra Kanunun ek 9/1. Maddesi kapsamında Tebliğin 3. bölümünde belirtilen usul ve esaslara göre müracaat edebileceklerdir.
e) Sigortalıların kendilerini bildirmesi
Kanunun ek 9.maddesi kapsamındaki sigortalılar, çalışmaya başladıklarını, çalışmaya başladıkları tarihten itibaren en geç bir ay içinde, Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliği ekinde yer alan “Sigortalı Bildirim Belgesi” ile doğrudan veya internet ya da benzeri ortamda Kuruma bildirebilirler.
Sonuç Olarak; 1 Nisan 2015 tarihinden itibaren ev hizmetlerinde (yemek, temizlik, çocuk, hasta, yaşlı bakımı vb.) çalıştırılanların sigortalı olma zorunluluğu getirilmiş olup çalışma süresi ay içinde 10 gün ve daha fazla olanları çalıştıranlar işveren sıfatıyla kapsama alınmaktadır. Bir ayda 10 günden daha az süre ile ev hizmetlerinde eleman çalıştıran kişiler işveren kapsamına alınmamaktadır. Yukarıda genel esasları açıklanan tebliğ hükümlerinin dikkate alınarak ona göre işlem yapılması yerinde olacaktır.
03.04.2015
Bu dokümanda yer alan bilgiler genel içeriklidir ve herhangi bir gerçek veya tüzel kişinin özel durumuna hitap etmemektedir. Sürekli güncel ve doğru bilgi sunumuna özen gösterilmesine karşın bu bilgiler her zaman her durumda doğru olmayabilir. Hiç kimse özel durumuna uygun bir uzman görüşü almaksızın , bu dokümanda yer alan bilgilere dayanarak hareket etmemelidir. Nexia Türkiye ve AS Bağımsız Denetim ve YMM A.Ş.’ye, işbu dokümanın içeriğinden kaynaklanan veya içeriğine ilişkin olarak ortaya çıkan sonuçlardan dolayı herhangi bir sorumluluk iddiasında bulunulamaz
