Sirküler

Anayasa Mahkemesi yatırım indiriminin kullanımını kazancın % 25 i ile sınırlayan düzenlemeyi iptal etti.

Yıl: 
2012
 
SİRKÜLER
02/02
 
20/02/2012
 
 
KONU :
* Anayasa Mahkemesi yatırım indiriminin kullanımını kazancın % 25 i ile sınırlayan düzenlemeyi iptal etti.
 
ANAYASA MAHKEMESİ YATIRIM İNDİRİMİNİN KULLANIMINI KAZANCIN % 25 İ İLE SINIRLAYAN DÜZENLEMEYİ İPTAL ETTİ:
 
Bilindiği üzere; 1 Ağustos 2010 tarihinde yayımlanarak yürürlüğe giren 6009 sayılı Kanunla Gelir Vergisi Kanunu’nun (GVK) Geçici 69. uncu Maddesinde değişiklik yapılarak devreden yatırım indiriminin kullanımına sınırlama getirilmiştir. Bu düzenleme uyarınca, mükellefin devreden yatırım indirimi tutarı ne kadar yüksek olursa olsun yararlanacağı yatırım indirimi o yıla ait kurum kazancının % 25 ini aşamamaktadır.  
 
Yapılan bu düzenlemeyi Anayasa Mahkemesi 2012/20 sayılı Kararı ile iptal etmiş olup yine  aynı mahkemenin 2012/9 sayılı Kararı ile iptal kararının Resmi Gazete’de yayımlanacağı güne kadar sözkonusu hükmün yürürlüğünün durdurulması kararı verilmiştir.
 
Yürürlüğü durduran Karar 18 Şubat 2012 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanmış olup, sirkülerimiz ekinde sunulmuştur. Karardaki konumuzla ilgili bölüm aşağıya alınmıştır:
 
“A- 5. maddesiyle 193 sayılı Kanun’un geçici 69. maddesinin birinci fıkrasına eklenen “Şu kadar ki, vergi matrahlarının tespitinde yatırım indirimi istisnası olarak indirim konusu yapılacak tutar, ilgili kazancın % 25’ini aşamaz.” biçimindeki cümle, 9.2.2012 günlü, E.2010/93, K.2012/20 sayılı kararla iptal edildiğinden, bu cümlenin, uygulanmasından doğacak sonradan giderilmesi güç veya olanaksız durum ve zararların önlenmesi ve iptal kararının sonuçsuz kalmaması için kararın Resmi Gazete’de yayımlanacağı güne kadar YÜRÜRLÜĞÜNÜN DURDURULMASINA, …….. 9.2.2012 gününde OYBİRLİĞİYLE karar verildi.”
 
İptal Kararı henüz Resmi Gazete’de yayımlanmamış olmakla birlikte yürütmenin durdurulmasına yönelik Karar yayımlanmış bulunduğundan, sözkonusu hükmün işlerliği kalmamıştır. Buna göre; kazanç yetersizliği nedeniyle önceki yıllardan devreden yatırım indirimi tutarları % 25 ile sınırlı olmaksızın kurum kazancından indirilebilecektir.
 
Öte yandan; Anayasa Mahkemesi’nin resmi internet sitesinde yayımlanan açıklamaya göre; 6009 sayılı Kanunla Geçici 69. Maddesinde yapılan değişikliğin “2010 takvim yılı kazançlarına uygulanmak üzere yayımı tarihinde” yürürlüğe girmesi yönündeki hüküm de iptal edilmiştir. (1)
 
Anayasa Mahkemesi Kararının 2011 yılı kazançları için de geçerli olup olmayacağı konusuna gelince;
 
yürütmenin durdurulması kararı verilmesinin gerekçesi olarak “bu cümlenin, uygulanmasından doğacak sonradan giderilmesi güç veya olanaksız durum ve zararların önlenmesi ve iptal kararının sonuçsuz kalmaması” gösterilmiştir. 9 Şubat 2012 tarihinde alınan iptal Kararının yayımlanmasının birkaç ayı bulacağı düşünülürse, burada yürütmenin durdurulması Kararının gerekçesinin 2011 yılına ilişkin kurumlar vergisi beyannamelerinde indirilecek yatırım indirimini kapsamadığını düşünmek kanaatimizce son derece yanlış olacaktır. Esasen, 2012 yılına ilişkin beyannamelerin verilmesine kadar geçen süre içinde iptal kararı yayımlanmış olacağından yürütmenin durdurulması Kararının 2012 yılı beyannamelerine fazla bir etkisi olmayacaktır. Öte yandan, artık anılan hüküm yürürlükte olmadığından 2011 yılına ilişkin kurumlar vergisi beyannameleri verilirken yürürlükte olmayan bir hükmün de dikkate alınmaması gerekir.
 
Ancak; geçmişte yaşanan benzer bir olayda Maliye Bakanlığı’nın konuya farklı yaklaştığı da bilinmektedir. Şöyle ki; Geçici 69. Maddedeki devreden yatırım indiriminin kullanımını sadece 2006, 2007 ve 2008 yıllarıyla sınırlayan hükmü iptal eden Anayasa Mahkemesi kararı
8 Ocak 2010 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanmış, ancak Gelir İdaresi Başkanlığı e.beyanname ortamında yayımladığı aşağıdaki uyarıyla bu Kararın 2009 yılı için geçerli olmayacağını belirtmişti:
 
''8/1/2010 tarihli ve 27456 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Anayasa Mahkemesi'nin 2006/95 Esas, 2009/144 sayılı Kararı, Anayasanın 153 üncü maddesi uyarınca, 8 Ocak 2010 tarihinde yürürlüğe girdiğinden, 2009 hesap döneminde (Geçici vergi dönemleri de dahil) yatırım indirimi istisnasından yararlanılması mümkün bulunmamaktadır.''
 
Dolayısıyla, konuyla ilgili vergi idaresi açıklamaları ve yapılacak yasal düzenlemeler takip edilmelidir.
 
Maliye Bakanlığı, iptal ve yürütmenin durdurulması Kararlarının 2011 yılını etkilemeyeceğini açıklarsa, dileyen mükellefler 2011 yılına ilişkin kurumlar vergisi beyannamelerini ihtirazi kayıtla verip daha sonra da tarhiyata dava açabilirler.
 
İhtirazi kayıtla beyanname verip dava açma kararı verilirken aşağıdaki hususların da göz önünde tutulmasında fayda olduğunu düşünüyoruz:
 
Yatırım indiriminden yararlanan kazançlar iki grupta toplanmaktadır:
 
1. GVK’nun Mulga 19. Maddesi kapsamındaki yatırım indirimi:
Bu kapsamda yararlanılan kazançlar, kurumlar vergisine tabi kazançlar gibi dağıtılmadığı sürece tevkifata tabi değildir. Kar dağıtımı halinde ise, kar dağıtımına bağlı tevkifat sözkonusudur. Bilindiği gibi; tam mükellef kurumlara yapılan kar payı ödemelerinde tevkifat yapılmazken, diğer kişi ve kurumlara yapılan ödemeler % 15 oranında tevkifata tabidir.
 
2. GVK’nun Mulga Geçici 61. Maddesi kapsamındaki yatırım indirimi:
Bu kapsamda, kurum kazancından indirilen tutarların tamamı üzerinden dağıtılsın dağıtılmasın % 19,8 oranında tevkifat yapılmaktadır. Daha sonra sözkonusu kazançların dağıtımı halinde tekrar tevkifat yapılması sözkonusu değildir. Buna göre; bu gruba giren yatırım indirimi hakkı (kar dağıtılmadığı sürece) 2011 yılına ilişkin olarak fazla bir fayda sağlamayacaktır. Kaldı ki, bu kapsamda yatırım indirimi hakkı olanlar, 2011 yılına ilişkin kurumlar vergisi beyannamesini ihtirazi kayıtla verip tarhiyata dava açarlarsa ve dava sonuçlanmadan kar dağıtırlarsa iş biraz daha karışık hale gelecektir. Dava kazanıldığında; mükellefe fazla ödediği kurumlar vergisi iade edilecek, buna karşılık (dağıtılsın dağıtılmasın yapılması gereken) % 19,8 stopaj talep edilecektir. Öte yandan, kar dağıtılmışsa kar dağıtımına bağlı stopajlar fuzulen yapılmış duruma düşecektir. Bunun kime iade edileceği de tartışılabilir.
 
Yukarıda belirttiklerimiz  dışında dikkate alınması gereken diğer bir husus ise; mükellefin 2011 yılı için açacağı davanın geç sonuçlanması halinde davayı kazansa bile arada geçecek yıllar için problem çıkma ihtimalidir. Örneğin; 2011 yılı kurum kazancından 6009 sayılı Kanuna göre kurum kazancının % 25 i kadar   yatırım indirimi düşen ve ihtirazi kayıtla beyanda bulunarak olayı yargıya taşıyan mükellefin, davayı   kazanması sonucunda 2011 yılı beyanı düzeltildiğinde 2012 yılına devreden yatırım indirimi kalmayabilir. Eğer, mükellef 2012 yılı kazancından yatırım indirimi düşmüşse, 2011 yılının düzeltilmesi 2012 yılının da bu yeni duruma göre düzeltilmesini zorunlu kılar.
 
NOT: Geçici 69. Maddeye 6009 sayılı Kanunla eklenen; yatırım indiriminden arta kalan kazanç üzerinden yürürlükteki vergi oranına göre ( % 20) vergi hesaplanacağını öngören cümle ise yürürlüktedir. Bilindiği gibi, 6009 sayılı Kanun öncesindeki hükümlere göre yatırım indiriminden arta kalan kazanca eski mevzuat hükümlerinde yer alan kurumlar vergisi oranı ( % 30) uygulanıyordu. Bu konuda, Maliye Bakanlığı’nın farklı bir yorum yapacağını sanmıyoruz. Yine de, Bakanlık açıklamalarının takip edilmesinde fayda görüyoruz.
(1) İptal edilen bu hükümden; 6009 sayılı Kanunla Geçici 69.Maddede yapılan değişikliklerin sadece 2010 yılı için uygulanabileceği gibi bir anlam da çıkarılabiliyordu. Gerçi, tedvin zaafı olarak gözüken bu düzenlemeyi Maliye Bakanlığı, 6009 sayılı Kanun düzenlemelerinin 2010 ve takip eden yıllar için geçerli olduğunu 276 Seri No’lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğinde açık bir şekilde belirtiyordu. Uygulamada buna göre şekillenmişti. Anayasa Mahkemesinin bu hükmü iptal etmesi ile bu konudaki yasal boşluk da giderilmiş, uygulamadaki tereddütler kalkmış olmaktadır.
 
 
Saygılarımızla.
EkBoyut
SİRKÜLER-02-02-Anayasa Mahkemesi yatırım indiriminin kullanımını kazancın % 25 i ile sınırlayan düzenlemeyi iptal etti.doc 413.5 KB
Bu dokümanda yer alan bilgiler genel içeriklidir ve herhangi bir gerçek veya tüzel kişinin özel durumuna hitap etmemektedir. Sürekli güncel ve doğru bilgi sunumuna özen gösterilmesine karşın bu bilgiler her zaman her durumda doğru olmayabilir. Hiç kimse özel durumuna uygun bir uzman görüşü almaksızın , bu dokümanda yer alan bilgilere dayanarak hareket etmemelidir. Nexia Türkiye ve AS Bağımsız Denetim ve YMM A.Ş.’ye, işbu dokümanın içeriğinden kaynaklanan veya içeriğine ilişkin olarak ortaya çıkan sonuçlardan dolayı herhangi bir sorumluluk iddiasında bulunulamaz.

İletişim

© Copyright 2019 As Bağımsız Denetim ve YMM A.Ş. Tüm Hakları Saklıdır.