7143 Sayılı Kanunun İşletme Kayıtlarının Düzeltilmesine İlişkin Hükümleri

SİRKÜLER

05/14

22.05.2018

KONU :

* 7143 Sayılı Kanunun İşletme Kayıtlarının Düzeltilmesine İlişkin Hükümleri

 

7143 SAYILI KANUNUN İŞLETME KAYITLARININ DÜZELTİLMESİNE İLİŞKİN HÜKÜMLERİ

 

Vergi Affı olarak bilinen 7143 sayılı Vergi ve Diğer Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması İle Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun 18.05.2018 tarih ve 30425 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girdi. (Söz konusu kanunun tam metnine 18.05.2018 tarihli ve 05/10 sayılı sirkülerimizde yer verilmişti.)

Kanunun 6 ıncı maddesinde işletme kayıtlarının (emtia, makine, teçhizat, demirbaş, kasa mevcudu ve ortaklardan alacaklar tutarlarının) düzeltilmesine ilişkin düzenlemeler yapılmış olup, bu sirkülerimizde ilgili düzenlemelere yer verilmiştir.  

  

1. Fiilen Mevcut Olan Kayıt Dışı Emtia, Makine, Teçhizat ve Demirbaşların Kayıtlara İntikal Ettirilmesi:

 

Getirilen düzenleme ile Gelir Ve Kurumlar Vergisi Mükellefleri (adi, kollektif ve adi komandit şirketler dahil) işletmede fiilen mevcut olup, kayıtlarda yer almayan emtia, makine, teçhizat ve demirbaşların yasal defter kayıtlarına alınması ve böylece kayıtların fiili duruma uygun hale getirilmesi amaçlanmaktadır.

Emtia kelimesi; ticari mal, mamul, malzeme, yarı mamul, ilk madde ve malzemeyi kapsamaktadır.

Ayrıca kanun kapsamında, inşaat işletmelerinin (yıllara sari inşaat ve onarım işi, kat karşılığı veya kendi adlarına inşaat yapıp satanlar) varsa inşa edilen ve emtia niteliğindeki taşınmazları (daire, dükkan vb.) ile üretimde kullandıkları demir, çimento, tuğla gibi ilk madde ve malzemelerini veya yarı mamullerini de bildirmeleri mümkündür.

Emtia, demirbaş, makine, teçhizat ve demirbaş dışındaki iktisadi kıymetler bu düzenleme kapsamına girmemektedir. (Örneğin;  haklar, gayrimenkuller, mali duran varlıklar)

Bu kapsama giren kıymetleri bulunan mükellefler; bu kıymetlerin rayiç değerleri üzerinden bir envanter listesi düzenleyerek Kanunun yayımlandığı tarihi takip eden üçüncü ayın sonuna kadar (31 AĞUSTOS 2018) vergi dairesine bildirecekler ve kayıtlarına intikal ettireceklerdir.

Rayiç bedel, o kıymetin değerleme günü itibarıyla normal alım satım bedelidir. Dolayısıyla bu bedel, mükellefin kendisi tarafından bizzat tespit edilebileceği gibi bağlı olduğu meslek kuruluşuna da tespit ettirilebilecektir. Bildirilen kıymetler yasal kayıt süresi içerisinde kayıtlara intikal ettirilecektir.

Beyan edilen tutar üzerinden genel orana tabi kıymetler için %10 oranı, indirimli orana tabi kıymetler için (%1 ve %8) ise tabi olduğu oranın yarısı KDV hesaplanacak ve sorumlu sıfatıyla 2 No’lu KDV beyannamesiyle beyan edilerek ödenecektir. Emtia için ödenen KDV indirim konusu yapılırken, makine, teçhizat ve demirbaşlar için ödenen  KDV indirim konusu yapılamayacaktır.

İndirim konusu yapılamayan bu KDV verginin ödendiği yılın gelir veya kurumlar vergisi matrahlarının belirlenmesinde gider olarak dikkate alınabilecektir.

Aktife dahil edilen değerler bakımından pasifte emtia için ve duran varlıklar (makine, teçhizat, demirbaş) için ayrı ayrı karşılık hesabı açılacaktır. Duran varlıklara ilişkin karşılık birikmiş amortisman olarak kabul edilecektir. Bu sebeple bu varlıklar için amortisman ayrılamayacaktır. Emtia için ayrılan karşılık ise sermaye yedekleri arasında gösterilecek olup, karşılık hesabı vergilenmeden ortağa dağıtılması mümkün bulunmaktadır.

Bu şekilde aktife alınmış kıymetlerin daha sonra defter değerinden daha düşük bedelle satışı kabul edilmemektedir. Böyle bir durum gerçekleşirse, aradaki farkın matraha eklenmesi gerekir.

ÖTV kapsamına giren malların beyanı halinde, bu mallara ilişkin ÖTV beyannamesi de süresi içinde verilerek ÖTV ödemesi yapılacaktır.

Bu uygulamadan dolayı geçmişse dönük ceza kesilmeyecektir.

 

2. Kayıtlarda Gözükmekle Birlikte Fiilen Olmayan Emtianın Kayıtlardan Çıkarılması:

Bu kapsama giren malları bulunan Gelir Ve Kurumlar Vergisi Mükellefleri (adi, kollektif ve adi komandit şirketler dahil), bu kıymetleri Kanunun yayımını izleyen üçüncü ayın sonuna kadar (31 AĞUSTOS 2018) cari yıldaki aynı cinsten mallara ait gayrisafi kar oranını esas alarak fatura düzenlemek suretiyle kayıtlarından çıkaracaklardır. Tabiatıyla fatura düzenlemeye bağlı gelir kaydı ve KDV ile varsa diğer vergilerin hesaplanması gerektiği açıktır. İşlem sonucunda ortaya çıkan satış hasılatı yıllık Gelir veya Kurumlar vergisi matrahının hesaplanmasında dikkate alınacaktır.

Gayrisafi kar oranı kayıtlardan çıkarılamıyorsa mükellefin bağlı olduğu meslek odasınca tespit edilen oranlar esas alınacaktır. Faturanın alıcı kısmına “Muhtelif Alıcılar (7143 sayılı Kanunun 6/2 maddesi çerçevesinde düzenlenmiştir.)” ibaresi yazılacaktır.

Duran varlıklar (makine, teçhizat, demirbaş) için bu hükümlerden faydalanılması mümkün bulunmamaktadır.

Bu hükme göre ödenmesi gereken KDV 3 eşit taksitte ( ilk taksit beyanname verme süresi içinde, sonrakiler beyanname verme süresini takip eden 2. ve 4.ayda) ödenecektir.

Ayrıca; eczanelerin stoklarında kaydi olarak yeraldığı halde, fiilen bulunmayan ilaçları 31.08.2018 tarihine kadar (bu tarih dahil) maliyet bedeli üzerinden fatura düzenlemek suretiyle kayıtlarında çıkarabilecektir. Maliyet bedeli üzerinden hesaplanacak % 4 oranındaki KDV ayrı bir beyanname ile beyan edilerek, beyanname verme süresi içinde ödenecektir. Ödenen bu vergi hesaplanan KDV’den indirilemez, Gelir ve Kurumlar Vergisi matrahının tespitinde gider olarak dikkate alınamaz.

Bu uygulamadan dolayı geçmişse dönük ceza kesilmeyecektir.

 

3. Kayıtlarda Gözükmekle Birlikte Fiilen Olmayan Kasa Bakiyesi ve Ortaklardan Alacaklar ve Bunlarla İlgili Diğer Hesaplarda Yer alan Tutarlarının Kayıtlardan Çıkarılması:

Bilanço esasına göre defter tutan Kurumlar Vergisi mükelleflerinin, 31 Aralık 2017 bilançosunda yer almakla birlikte fiilen olmayan kasa mevcutları ve işletmenin esas faaliyeti dışındaki işlemlerden (ödünç para verme gibi) kaynaklanan ortaklarından alacaklı bulunduğu tutarları ile ortaklara borçlu bulunduğu tutarlar arasındaki net alacak tutarları ile bunlarla ilgili diğer hesaplarda yer alan işlemlerini Kanunun yayımını takip eden üçüncü ayın sonuna (31 AĞUSTOS 2018) kadar vergi dairesine beyan edilerek, kayıtlardan çıkarılmak suretiyle düzeltilebilecektir.

Ortaklardan alacakların yanı sıra ortaklara borçlar da varsa, alacak ve borçlar sadeleştirilerek kalan net bakiye beyanda dikkate alınacak olup, bu alacakların işletmenin esas faaliyet konusu dışındaki işlemlerden (ödünç para verme gibi) kaynaklanması gereklidir. 

Beyan edilen tutar üzerinden % 3 oranda vergi ödenecektir. Ödenecek bu tutarlar Gelir ve Kurumlar vergisi matrahında gider olarak kabul edilmeyecektir. 

Kurumlar Vergisi Mükelleflerinin bu madde kapsamında yapacağı beyanları nedeniyle 2018 yılı Geçici Vergi Beyannamelerinde düzeltme gerektiği takdirde, düzeltme işlemleri 31.08.2018 tarihine kadar yapılacaktır. Düzeltme işlemleri nedeniyle herhangi bir ceza ve faiz aranılmayacaktır.

 

 

Saygılarımızla,