Geri Kazanım Katılım Payına İlişkin Yönetmeliğin Uygulanmasına Dair Usul ve Esaslar Yeniden Belirlendi.

Sirküler

07/09

17.07.2020

Konu:

* Geri Kazanım Katılım Payına İlişkin Yönetmeliğin Uygulanmasına Dair Usul ve Esaslar Yeniden Belirlendi.

 

Bilindiği üzere Çevre Kanunu’nda yapılan düzenleme ile yurt içinde piyasaya arz edilen ve ilgili kanuna ekli (1) sayılı listede yer alan ürünlerden poşetler için satış noktalarından, diğer ürünler için piyasaya süren/ithalatçılardan yine listede belirtilen tutarda geri kazanım payı alınması öngörülmüştü.

 

Konuya dair yapılan düzenlemelerin tarihsel sıralaması aşağıdaki gibidir:

- 04.04.2019 tarihli ve 30735 sayılı Resmi Gazete’ de yayımlanan Geri Kazanım Katılım Payı Beyannamesi Genel Tebliği (Sıra No:1) ile Çevre Kanunu’na ekli (1) sayılı listede yer alan ürünlerden plastik poşetler için ödenecek geri kazanım katılım payının beyanı ve tahsiline ilişkin usul ve esaslar belirlenmişti.

- 31.12.2019 tarihli ve 30995 sayılı Resmi Gazete’ de yayımlanan Geri Kazanım Katılım Payına İlişkin Yönetmelik ile Çevre Kanunu’na ekli (1) sayılı listesindeki ürünlerden, plastik poşetler için satış noktalarınca, diğer ürünler için piyasaya sürenlerce/ithalatçılarca uyulacak hükümlere, ilişkin idari ve teknik usul ve esasları belirlemişti.

- 05.02.2020 tarih ve 31030 sayılı Resmi Gazete’ de yayımlanan Geri Kazanım Katılım Payı Beyannamesi Genel Tebliği (Sıra No:1)’nde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ (Sıra No:2) ile Çevre Kanunu’na ekli (1) sayılı listede yer alan plastik poşet harici diğer ürünlerden alınacak payın usul ve esasları da belirlenmişti.

- Geri Kazanım Katılım Payına İlişkin Yönetmeliğin uygulanmasına ilişkin tanımlayıcı ve açıklayıcı hususlar Çevre ve Şehircilik Bakanlığınca belirlenmiş ve “Geri Kazanım Katılım Payına İlişkin Yönetmeliğin Uygulanmasına Dair Usul ve Esaslar” Genelgesi olarak 07.02.2020 tarihinde yayımlanmıştı.

- 22.03.2020 tarih ve 31076 sayılı Resmi Gazete’de Geri Kazanım Katılım Payı Beyannamesi Genel Tebliği (Sıra No: 1)’nde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ (Sıra No: 3) ile beyannamenin aylık olan beyan dönemleri yeniden düzenlenmişti.

 

Son olarak Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Çevre Yönetimi Genel Müdürlüğü tarafından ilgili mevzuat kapsamında bahsi geçen uygulamaların geliştirilmiş ve açıklayıcı örnekler ile desteklenmiş haline yönelik olarak 29.06.2020 tarihinde Geri Kazanım Katılım Payına İlişkin Yönetmeliğin Uygulanmasına Dair Usul ve Esaslarda Değişiklik Yapılmasına Dair Usul ve Esaslar” yayımlanmıştır.

 

Yapılan değişikliklerden öne çıkan bazı hususları aşağıdaki şekilde özetlemek mümkündür:

1) İhracat işlemlerinde olduğu gibi ihracat şartı ile bir başka gerçek/tüzel kişiye yapılan teslimlerinde, ihracat işleminin gerçekleştiğinin belgelendirilmesi şartı ile ihracat teslimi kapsamında yer alması sağlanmış ve bu kapsamdaki işlemler Gekap yükümlülüğü dışına çıkartılmıştır.

2) Ambalajlı ürünler ile Kanunun ek-1 sayılı listesinde yer alan diğer ürünleri tedarik yolu ile temin eden piyasaya süren işletmelerce ihracatın belgelenmesi durumunda, ihracat tanımı üzerinden işlem tesis edilmesi sağlanmıştır.

3) Geri kazanım katılım payına tabi olan piyasaya arz edilmiş herhangi bir ürünün/ambalajlı ürünün son kullanım/tüketim tarihinin geçmesi nedeni ile piyasaya sürenlerce piyasadan geri toplatılması halinde sadece geri toplanan ürünler ve ambalajları için iade işlemi tesis edilecektir. Bu şekilde piyasadan geri çekilen ürünler ve ambalajları için sadece geri kazanım katılım payı ödenmiş kısımları iade talebine konu edilecektir.

İade alım sürecinde ürünün piyasaya sürülmesinde kullanılan birinci ambalajlar haricindeki ambalajların da kullanılmadan ürünle iade alınması durumunda bu ambalajlar için de iade süreci işletilecektir. Geri alım sürecinde iade alınan ürünlerin yeniden ambalajlanması durumunda yeniden ambalajlamada kullanılan ambalajlar iade işlemine konu edilmeyecektir.

4) İthalat işlemlerinde, serbest dolaşıma giriş beyannamesinin tescil tarihi ithal işleminin gerçekleştiği tarih olarak esas alınacaktır.

5) Karayolu, demiryolu, deniz yolu ve havayolu taşımacılığında taşıma ekipmanı olarak sürekli ve tekrar aynı amaçlı kullanımları olan ve piyasaya arz edilen ürün/eşya/malzeme ile piyasaya arz işlemlerine konu edilmeyen ahşap, plastik, metal vb. malzemelerden imal edilmiş paletler, sepetler, konteynerler, kasalar ve benzerleri ambalaj tanımı dışında bırakılmıştır.

 

Ancak nakliye/dış ambalajların, ürün/eşya/malzeme ile piyasaya arz işlemlerine konu edilen (iade alınmak şartı ile belirli bir teminat karşılığında verilenler dahil) ahşap, plastik, metal vb. malzemelerden imal edilmiş paletler, sepetler, konteynerler, kasalar ve benzerleri nakliye ambalajı kabul edilmiştir.

6) Satış noktalarının müşterilerine yönelik sıcak/soğuk içecek ikramında kullandığı tek kullanımlık bardaklar için geri kazanım katılım payı yükümlülüğü bulunduğu genelgeye örnek ile işlenmiştir.

“Örnek-3: Konfeksiyon ürünleri satışını gerçekleştiren (T) gerçek/tüzel kişisinin faaliyet konusu sadece konfeksiyon ürünleri satışını gerçekleştirmek olup müşterilerine tek kullanımlık bardaklar ile sıcak/soğuk içecek ikramı yapmaktadır. Bu durumda, (T) gerçek/tüzel kişisi satış noktası olması sebebiyle sıcak/soğuk içecek ikramında kullandığı tek kullanımlık bardaklar için geri kazanım katılım payı yükümlülüğü bulunmaktadır.”

7) Depozito uygulanan ambalajlar için geri kazanım katılım payı ödeme yükümlülüğü bulunmamakla birlikte, depozito uygulanan ambalajların haricinde kalan diğer (nakliye, saklama, taşıma ve benzeri) ambalajları için geri kazanım katılım payı yükümlülüğü bulunmaktadır.

Depozito uygulamasında, depozito uygulama planının hazırlanması ve bilgi sistemi üzerinden Bakanlığa sunulması gerekmekte olup Bakanlıkça uygun bulunan planlar için bir kod numarası tahsis edilecektir.

8) Orijinal eşya/parça kapsamında kullanılan stepne lastiklerin geri kazanım katılım payı beyanı yapılacak ancak geri kazanım katılım payı ödemeyecektir. Ayrıca lastik kaplaması yapılarak piyasaya arz edilen lastikler için kaplama faaliyetinde bulunanların geri kazanım katılım payından sorumluluğu bulunmamaktadır.

 9) Üretim makinalarının bir parçası olarak değerlendirilen, bu makinalarda kullanıma yönelik olarak tasarlanan ve endüstriyel amaçlı üretime konu olan hammaddenin (kâğıt, kumaş, iplik, metalik levhalar vb. malzemelerin) taşınması, korunması ve kullanıma alınmasını sağlayan rulolar, makaralar, masuralar, rolikler ve bobinler ambalaj olarak değerlendirilmeyecektir.

 

Bakanlık tarafından yayımlanmış Genelgelerin birleştirilmiş haline sirkülerimiz ekinde yer verilmiştir.

Genelgeye işlenen değişiklikler sirküler ekindeki dosyada renklendirilmiş olarak yer almaktadır.

 

Saygılarımızla,