Geri Kazanım Katılım Payına İlişkin Yönetmeliğin Uygulanmasına Dair Usul ve Esaslar Yeniden Belirlendi. 27.07.2020

 

Sirküler

07/13

27.07.2020

Konu:

* Geri Kazanım Katılım Payına İlişkin Yönetmeliğin Uygulanmasına Dair Usul ve Esaslar Yeniden Belirlendi.

 

Bilindiği üzere Çevre Kanunu’nda yapılan düzenleme ile yurt içinde piyasaya arz edilen ve ilgili kanuna ekli (1) sayılı listede yer alan ürünlerden poşetler için satış noktalarından, diğer ürünler için piyasaya süren/ithalatçılardan yine listede belirtilen tutarda geri kazanım payı alınması öngörülmüştü.

Konuya dair yapılan düzenlemelerin tarihsel sıralaması aşağıdaki gibidir:

- 04.04.2019 tarihli ve 30735 sayılı Resmi Gazete’ de yayımlanan Geri Kazanım Katılım Payı Beyannamesi Genel Tebliği (Sıra No:1) ile Çevre Kanunu’na ekli (1) sayılı listede yer alan ürünlerden plastik poşetler için ödenecek geri kazanım katılım payının beyanı ve tahsiline ilişkin usul ve esaslar belirlenmişti.

- 31.12.2019 tarihli ve 30995 sayılı Resmi Gazete’ de yayımlanan Geri Kazanım Katılım Payına İlişkin Yönetmelik ile Çevre Kanunu’na ekli (1) sayılı listesindeki ürünlerden, plastik poşetler için satış noktalarınca, diğer ürünler için piyasaya sürenlerce/ithalatçılarca uyulacak hükümlere, ilişkin idari ve teknik usul ve esasları belirlemişti.

- 05.02.2020 tarih ve 31030 sayılı Resmi Gazete’ de yayımlanan Geri Kazanım Katılım Payı Beyannamesi Genel Tebliği (Sıra No:1)’nde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ (Sıra No:2) ile Çevre Kanunu’na ekli (1) sayılı listede yer alan plastik poşet harici diğer ürünlerden alınacak payın usul ve esasları da belirlenmişti.

- Geri Kazanım Katılım Payına İlişkin Yönetmeliğin uygulanmasına ilişkin tanımlayıcı ve açıklayıcı hususlar Çevre ve Şehircilik Bakanlığınca belirlenmiş ve “Geri Kazanım Katılım Payına İlişkin Yönetmeliğin Uygulanmasına Dair Usul ve Esaslar” Genelgesi olarak 07.02.2020 tarihinde yayımlanmıştı.

- 22.03.2020 tarih ve 31076 sayılı Resmi Gazete’de Geri Kazanım Katılım Payı Beyannamesi Genel Tebliği (Sıra No: 1)’nde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ (Sıra No: 3) ile beyannamenin aylık olan beyan dönemleri yeniden düzenlenmişti.

- 29.06.2020 tarihinde Geri Kazanım Katılım Payına İlişkin Yönetmeliğin Uygulanmasına Dair Usul ve Esaslarda Değişiklik Yapılmasına Dair Usul ve Esaslar” yayımlanmıştı.

 

Son olarak Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Çevre Yönetimi Genel Müdürlüğü tarafından ilgili mevzuat kapsamında bahsi geçen uygulamaların geliştirilmiş ve açıklayıcı örnekler ile desteklenmiş haline yönelik ilave düzenlemeleri içeren 23.07.2020 tarihli Geri Kazanım Katılım Payına İlişkin Yönetmeliğin Uygulanmasına Dair Usul ve Esaslarda Değişiklik Yapılmasına Dair Usul ve Esaslar” yayımlanmıştır.

 

Yapılan Değişikliklerden öne çıkan bazı hususları aşağıdaki şekilde özetlemek mümkündür:

1) Bilindiği üzere ödeyecekleri GEKAP miktarı 50.000 TL’den fazla olan işletmeler tüm bildirim ve beyanlarını çevre görevlisine inceletmek ve onaylatmakla yükümlüdür.

GEKAP beyan dönemlerinin değişmesine bağlı olarak söz konusu tutarın 2020 yılının 6 aylık dönemlerin de 300.000 TL (50.000 TL*6 Ay), 2021 yılının 3 aylık dönemlerinde ise 150.000 TL (50.000*3 Ay) olarak dikkate alınacağı usul ve esaslara işlenmiş olup genelgenin ilgili kısmına aşağıda yer verilen örnek eklenmiştir:

“Örnek 1: Çay ve kahve satışı yapan (Ş) gerçek/tüzel kişisinin sürekli bir çevre görevlisi istihdam etme veya çevre danışmanlık firmalarından çevre yönetimi hizmeti alma veya çevre yönetim birimi kurma zorunluluğu bulunmamaktadır. (Ş) gerçek/tüzel kişisinin 2020 yılı ilk altı ayı için beyan edip ödeyeceği tutar 300.000 Türk Lirasından fazla olarak belirlenmiştir. Bu durumda; (Ş) gerçek/tüzel kişisinin muhasebe sorumlusu tarafından geri kazanım katılım payına ilişkin bilgi ve belgeler ve hesaplamalar için Çevre Görevlisi onayı alınması gerekmektedir. Aynı şekilde, (Ş) gerçek/tüzel kişisinin 2021 yılı ilk üç ayı için beyan edip ödeyeceği tutarın 150.000 Türk Lirası veya daha az olarak belirlenmesi durumunda ise Çevre Görevlisi onayına gerek bulunmamaktadır.”

2) Satış noktalarının müşterilerine yönelik sıcak/soğuk içecek ikramında kullandığı tek kullanımlık bardaklar için geri kazanım katılım payı yükümlülüğü bulunduğu 29.06.2020 tarihli genelgeye örnek ile işlenmişti.

23.07.2020 tarihli değişiklik genelgesinde ise ilgili örnekte yer verilen; içecek satışı yapmayan (T) gerçek/tüzel kişisinin, sıcak/soğuk içecek ikramında kullandığı tek kullanımlık bardaklar için geri kazanım katılım payı yükümlülüğü bulunmadığı şeklinde değişikliğe gidilmiş ve bahsi geçen örnek aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir:

“Örnek-3: Konfeksiyon ürünleri satışını gerçekleştiren (T) gerçek/tüzel kişisinin faaliyet konusu sadece konfeksiyon ürünleri satışını gerçekleştirmek olup müşterilerine tek kullanımlık bardaklar ile sıcak/soğuk içecek ikramı yapmaktadır. Bu durumda, içecek satışı yapmayan (T) gerçek/tüzel kişisinin satış noktası olması sebebiyle sıcak/soğuk içecek ikramında kullandığı tek kullanımlık bardaklar için geri kazanım katılım payı yükümlülüğü bulunmaktadır bulunmamaktadır.”

3) Birincil Ambalaj tespitinde, atıkların (kâğıt, plastik, elyaf, hurda vb. malzemeler) preslenip balyalanarak ve başka bir ambalajlama yapılmadan sadece bu şekilde atık işleme tesislerine iletimi esnasında kullanılan presleme metal tel ve şeritleri ambalaj olarak değerlendirilmeyecektir ve geri kazanım katılım payı beyan ve ödeme işlemlerine konu edilmeyecektir.

Ancak ambalajlanmış ürünlere yönelik ilave koruma/destek amaçlı takılan söz konusu tel ve şeritler ise; mevcut ambalajın parçası olarak ambalaj tanımı kapsamında değerlendirilecek ve geri kazanım katılım payı beyan ve ödeme işlemlerine konu edilecektir.

4) Elektrikli ve elektronik eşyalar için GEKAP uygulamasına yeni örnekler ilave edilmiştir.

5) Motorsuz ekipmanların (el arabası, bisiklet, kaykay, paten, pazar arabası, elektrikli kaykay, scooter, hoverboard, ginger gibi) lastikleri için geri kazanım katılım payı beyanı ve ödeme yükümlülüğü bulunmadığı ilgili bölüme eklenen örnek ile açıklanmıştır.

6) Geri kazanım katılım beyannamelerine yönelik Yeminli Mali Müşavirlere yaptırılacak inceletme ve/veya doğrulatma işlemleri ile bağımsız denetim kuruluşlarına yaptırılacak inceletme işlemleri Bakanlıkça gerekli görülerek talep edilmesi halinde yaptırılarak Bakanlığa sunulacaktır.

 

Bakanlık tarafından yayımlanmış Genelgelerin birleştirilmiş haline sirkülerimiz ekinde yer verilmiştir.

Genelgeye işlenen değişiklikler sirküler ekindeki dosyada renklendirilmiş olarak yer almaktadır.

 

Saygılarımızla,