Binek Otomobillere Getirilen Gider Kısıtlamasına İlişkin Düzenlemeler (Gelir Vergisi Genel Tebliği Seri No:311).
Sirküler
05/15
28.05.2020
Konu :
* Binek Otomobillere Getirilen Gider Kısıtlamasına İlişkin Düzenlemeler (Gelir Vergisi Genel Tebliği Seri No:311).
07.12.2019 tarih ve 30971 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 7194 sayılı Dijital Hizmet Vergisi ile Bazı Kanunlarda ve 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun ile Gelir Vergisi Kanunu’nda önemli değişikler yapılmıştı.
Söz konusu değişikliklerin açıklamasına yer verdiğimiz sirkülerimiz 09.12.2019 tarih ve 12/03 no ile müşavirliğimiz tarafından yayımlanmıştı.
Bu defa 27.05.2020 tarih ve 31137 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Gelir Vergisi Genel Tebliği (Seri No:311) ile 7194 sayılı Kanunun Gelir Vergisi Kanunu’nda yaptığı değişikliklerin usul ve esasları düzenlenmiştir. Ayrıca söz konusu Tebliğ’de Gelir Vergisi Kanunu ile ilgili bazı hususların açıklanmasına da yer verilmiştir.
İş bu sirkülerimizde Tebliğ düzenlemelerinden, binek otomobillere getirilen gider kısıtlamasına dair özet açıklamalarına yer verilmiştir.
Sirkülerimizin konusu oluşturan düzenlemeler Tebliğin 11 ila 15 inci maddelerinde arasında yer almaktadır.
Binek otomobiller, 87.03 pozisyonunda tanımlanan binek otomobiller ile esas itibarıyla insan taşımak üzere imal edilmiş (87.02 pozisyonuna girenler hariç) (steyşın vagonlar ve yarış arabaları dâhil) hem insan hem eşya taşıyabilen motorlu araçlar gibi çok amaçlı araçları kapsamaktadır.
1. Binek Otomobillere İlişkin Kiralama Giderleri:
Faaliyetleri kısmen veya tamamen binek otomobillerinin kiralanması veya çeşitli şekillerde işletilmesi olanların bu amaçla kullandıkları hariç olmak üzere, kiralama yoluyla edinilen binek otomobillerinin her birine ilişkin aylık kira bedelinin 2020 yılı için 5.500 Türk lirasına (KDV hariç) kadarlık kısmı gider olarak dikkate alınabilecektir.
Kira bedellerinin Kanun maddesinde ilgili yıl için belirlenen azami tutarı aşması halinde, aşan kısma ait katma değer vergisi de gelir ve kurumlar vergisi yönünden kazancın tespitinde ayrıca gider olarak dikkate alınmayacaktır.
Banka ve sigorta şirketleri gibi faaliyetleri KDV’den istisna olan işletmelerde indirim konusu yapılamayan KDV dahil 5.500 TL’lik tutar, safi kazancın tespitinde gider olarak, aşan kısım ise kabul edilmeyen gider olarak dikkate alınacaktır.
Finansal kiralama yoluyla edinilen binek otomobillere ilişkin yapılan ödemelerde aylık kiralama gideri kısıtlaması söz konusu olmayacaktır.
Tebliğ’de yapılan ilave açıklama ile finansal kiralama yoluyla işletme aktifine alınmış binek otomobiller için ödemelerin anapara ve faiz ödemesi olarak ayrıştırılarak, faiz gideri ilk yıl “Haklar” hesabında izlenen binek otomobilin maliyetine dâhil olunacak, sonraki yıllarda ise tercihen gider veya maliyet olarak dikkate alınacağı düzenlenmiştir. Tercihin izleyen yıl maliyet yerine gider kaydedilmesi şeklinde kullanılması durumunda, bu giderlerin en fazla %70’i, gelir ve kurumlar vergisi açısından safi kazancın tespitinde gider olarak indirim konusu yapılabilecektir.
Kiralama giderlerine ilişkin aylık gider kısıtlamasının uygulanmasında, kira ödemesine tekabül eden ayın içinde bulunduğu yıl için tespit olunan tutar dikkate alınacaktır.
Şöyle ki; kira giderinin hem 2020 hem de 2021 yılı için tek seferde 2020 yılında ödendiği bir durumda 2020 yılına tekabül eden aylık kiralama bedelinin azami 5.500 TL’sini kazancın tespitinde gider olarak indirim konusu yapabilecektir. Ancak 2021 takvim yıllarına tekabül eden aylık kiralama bedellerinin kazancın tespitinde gider olarak dikkate alınabileceği azami tutarların tespitinde 2021 yılı için yeniden belirlenen tutarlar dikkate alınacaktır.
Kira gider kısıtlaması 01.01.2020 tarihinden önce başlayıp devam eden kiralama bedellerine de uygulanacaktır.
Binek otomobillerin günlük şekilde kiralanmasında gider kısıtlaması, günlük kiralama bedelinin hesaplanması suretiyle uygulanacaktır.
2. Binek Otomobillere İlişkin İktisap Giderleri:
Faaliyetleri kısmen veya tamamen binek otomobillerinin kiralanması veya çeşitli şekillerde işletilmesi olanların bu amaçla kullandıkları hariç olmak üzere, binek otomobillerin iktisabına ilişkin özel tüketim vergisi ve katma değer vergisi toplamının 2020 yılı için en fazla 140.000 Türk lirasına kadarlık kısmı gider olarak dikkate alınabilecektir. Bu tutarı aşan kısım ise kanunen kabul edilmeyen gider olarak mükellefin ilgili dönem kazancına dâhil edilecektir.
3. Binek Otomobillere İlişkin Cari Yıl Giderleri:
Faaliyetleri kısmen veya tamamen binek otomobillerinin kiralanması veya çeşitli şekillerde işletilmesi olanların bu amaçla kullandıkları hariç olmak üzere, binek otomobillere ilişkin giderlerin en fazla %70’i, gelir ve kurumlar vergisi açısından safi kazancın tespitinde gider olarak indirim konusu yapılabilecektir.
Giderler genel olarak taşıtların tamir, bakım, yakıt, sigorta, otopark, köprü ve otoyol geçiş ve benzeri cari giderler olup, yapılan giderlerin işletmeye veya envantere kayıtlı ya da kiralama yoluyla edinilen binek otomobillere ilişkin olup olmamasının bir önemi bulunmamaktadır.
Binek otomobilin iktisabına ilişkin ödenen kredi faiz giderleri de bu bölüm kapsamında gider kısıtlamasına tabidir.
01.01.2020 tarihinden önce iktisap edilen veya kiralama yoluyla edinilen binek otomobillere ilişkin Kanunun yürürlük tarihinden sonrasına tekabül eden giderlerin en fazla %70’i, gelir ve kurumlar vergisi açısından safi kazancın tespitinde gider olarak indirim konusu yapılabilecektir. (180 Gelecek Aylara Ait Giderler veya 280 Gelecek Yıllara Ait Giderler hesaplarında izlenen sigorta giderleri gibi)
4. Binek Otomobillere İlişkin Amortisman Giderleri:
Faaliyetleri kısmen veya tamamen binek otomobillerinin kiralanması veya çeşitli şekillerde işletilmesi olanların bu amaçla kullandıkları hariç olmak üzere, özel tüketim vergisi ve katma değer vergisi hariç ilk iktisap bedeli 2020 yılı için 160.000 TL, söz konusu vergilerin tercihen maliyet bedeline eklendiği veya binek otomobilin ikinci el olarak iktisap edildiği hâllerde, amortismana tabi tutarı 2020 yılı için 300.000 TL’yi aşan binek otomobillerinin her birine ilişkin ayrılan amortismanın en fazla bu tutarlara isabet eden kısmı gelir ve kurumlar vergisi açısından gider olarak dikkate alınabilecektir.
Mükelleflerin aktiflerinde yer alan binek otomobiller için amortismana esas bedelden daha fazla tutar üzerinden amortisman ayırmaları halinde, ayrılan amortisman tutarı kanunen kabul edilmeyen gider olarak gelir veya kurumlar vergisi kazancına ilave edilecektir.
Tebliğ’de yapılan düzenleme ile binek otomobillerinin mükellefler tarafından satışı halinde ise ilgili yıllarda amortisman ayırma aşamasında kanunen kabul edilmeyen gider olarak kazanca ilave olunan tutarların toplamı mükelleflerce vergiye tabi olmayan gelir olarak dikkate alınacak ve bu tutar, gelir veya kurumlar beyannamesinde “Diğer İndirimler” satırında gösterilmek suretiyle kazanç üzerinden indirim konusu yapılabilecektir.
|
Örnek: |
|
|
Aracın İktisap Tarihi |
01.09.2020 |
|
Araç Bedeli (TL) |
240.000,00 |
|
ÖTV Tutarı ve KDV Tutarı (TL) |
354.720,00 |
|
ÖTV ve KDV’nin Doğrudan Gider Kaydedilmesi Yönünde Tercihte Bulunulmuştur. |
|
|
Normal Amortisman Yöntemi Tercih Edilmiştir. |
|
|
Faydalı Ömür 5 Yıl |
|
|
Binek Otomobil 02.01.2024 tarihinde satılmıştır. Satış Fiyatı (TL) |
100.000,00 |
|
Dönem |
Üzerinden Amortisman Hesaplanacak Tutar (Vergiler Maliyet Bedeline Dahil Edilmemiştir.) (TL) |
Hesaplanan Amortisman Gideri (TL) (A) |
7194 sayılı Kanun Sonrası Üzerinden Amortisman Hesaplanacak Tutar (TL) |
Gider Olarak Dikkate Alınabilecek Amortisman Tutarı (TL) (B) |
KKEG (TL) C=(A-B) |
|
2020 |
240.000,00 |
16.000,00 |
160.000,00 |
10.666,67 |
5.333,33 |
|
2021 |
240.000,00 |
48.000,00 |
160.000,00 |
32.000,00 |
16.000,00 |
|
2022 |
240.000,00 |
48.000,00 |
160.000,00 |
32.000,00 |
16.000,00 |
|
2023 |
240.000,00 |
48.000,00 |
160.000,00 |
32.000,00 |
16.000,00 |
|
Toplam |
|
160.000,00 |
|
106.666,67 |
53.333,33 |
Binek aracın 02.01.2024 tarihinde 100.000,00 TL ye satılmasında durumunda satıştan arta kalan 20.000,00 TL kar (100.000,00-(240.000,00-160.000)) kurum kazancına dahil edilecek, daha önceki yıllarda hesaplanan ancak KKEG olarak kurum kazancına dahil edilen 53.333,33 TL gelir veya kurumlar vergisi beyannamesinin “Diğer İndirimler” sütununda ayrıca gösterilmek suretiyle kazanç üzerinden indirim konusu yapılabilecektir.
Ayrıca özel tüketim vergisi ve katma değer vergisi tutarı toplamı olan 354.720,00 TL’nin 2020 yılı için azami 140.000,00 TL’si safi kazancın tespitinde gider olarak dikkate alınabilecek, söz konusu tutarı aşan (354.720,00– 140.000,00) 214.720,00 TL kanunen kabul edilmeyen gider olarak mükellef kurumun 2020 hesap dönemi kurum kazancına ilave edilecektir.
Binek otomobillere ilişkin gider olarak dikkate alınabilecek amortismana esas bedelin tespitinde, binek otomobilin iktisap edildiği tarihte yürürlükte olan tutar dikkate alınacaktır.
Amortisman gider kısıtlaması 07.12.2019 tarihinden itibaren iktisap edilen binek otomobillere uygulanacak olup, bu tarih ile 2019 yılı sonuna kadar iktisap edilenler için müteakip vergilendirme dönemlerinde gider olarak dikkate alınabilecek amortismana esas bedel; özel tüketim vergisi ve katma değer vergisi hariç ilk iktisap bedeli 135.000,00 Türk lirası, söz konusu vergilerin maliyet bedeline eklendiği veya binek otomobilin ikinci el olarak iktisap edildiği hâllerde amortismana tâbi tutarı 250.000,00 Türk lirasıdır. Bu sebeple 2020 yılı ve müteakip yıllarda ise söz konusu binek otomobiller amortisman gider kısıtlamasına tabi olacak, amortismana esas bedelin tespitinde 2019 yılı için belirlenen tutar dikkate alınacaktır.
07.12.2019 tarihinden önce iktisap edilmiş binek otomobillerde ise amortisman, değişiklik öncesi hükümlere göre gider yazılabilecektir.
Finansal kiralama yoluyla işletme aktifine alınmış ve “Haklar” hesabında izlenen binek otomobillerde, aktife alınan bedelin o yıl için belirlenen amortismana esas tutarı aşması halinde, binek otomobillerin her birine ilişkin ayrılan amortismanın en fazla bu tutarlara isabet eden kısmı gelir ve kurumlar vergisi açısından safi kazancın tespitinde gider olarak dikkate alınabilecektir.
Söz konusu Tebliğ yayımı tarihinde yürürlüğe girmiştir.
Tebliğin tamamına 05/14 sayılı sirkülerimizde yer verdiğimizden ilgili Tebliğ bu sirkülerimiz ekine taşınmamıştır.
Saygılarımızla,
