Gelir, Kurumlar, KDV ve Vergi Usul Kanunlarında Değişiklikleri İçeren Kanun Yayımlandı.

SİRKÜLER

04/06

18.04.2022

KONU:

*Gelir, Kurumlar, KDV ve Vergi Usul Kanunlarında Değişiklikleri İçeren Kanun Yayımlandı.

 

15.04.2022 tarih ve 31810 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 7394 Sayılı Hazineye Ait Taşınmaz Malların Değerlendirilmesi Ve Katma Değer Vergisi Kanununda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun İle Bazı Kanunlarda Ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ile bazı Vergi Kanunlarında değişiklik yapılmıştır.

7394 sayılı Kanun (“Değişik Kanunu”) ile Vergi Kanunlarında yapılan değişikliklerin özetine iş bu sirkülerimizde yer verilmiştir.

1. Kurumlar Vergisi Kanunu’nda Yapılan Değişiklikler:

a. Zarar sebebiyle özvarlığını kaybeden şirketlere, Türk Ticaret Kanunu’nun 376.maddesine göre sermayenin tamamlanması için ortaklar tarafından konulacak tutarlar kurum kazancının tespitinde gelir olarak dikkate alınmayacaktır.

TTK düzenlemeleri gereğince, sermaye ile kanuni yedek akçeler toplamının en az üçte ikisinin zarar sebebiyle karşılıksız kalan şirketlerde alınacak önlemlerden biri de sermayenin tamamlanmasıdır. Sermeyenin tamamlanması 6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 376 ıncı Maddesinin Uygulanmasına İlişkin Usul Ve Esaslar Hakkında Tebliğ’inde açıklanmış olup sermayenin tamamlanması, bilanço açıklarının ortakların tamamı veya bazı ortaklar tarafından kapatılmasıdır.

Bu amaçla ortaklar tarafından sermaye tamamlama fonu olarak şirkete aktarılan tutarlar TTK çerçevesinde sermaye konulması veya borç verilmesi niteliğinde kabul edilmemekte ve karşılıksız bir ödeme niteliğine haizdir. Ayrıca yapılan bu ödemeler, gelecekte yapılacak sermaye artırımına mahsuben bir avans olarak da nitelendirilmemektedir.

Sermayenin tamamlanması uygulamasının vergi kanunları karşısında durumuna ilişkin idarenin özelge düzeyinde verdiği görüşlerde, bu ödemeler kurum kazancının bir unsuru olarak kabul etmektedir.

Değişiklik Kanunu ile sermayenin tamamlanmasına karar verilmesi halinde ortaklarca şirketlere bu kapsamda aktarılan tutarların kurum kazancının tespitinde dikkate alınmaması sağlanmış ve bu kapsamda Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 6 ıncı maddesine eklenen hüküm ile sermayenin tamamlanmasına karar verilen şirketin ortakları tarafından zarar sebebiyle karşılıksız kalan kısmı kapatacak miktarda aktarılan tutarların kurum kazancının tespitinde dikkate alınmayacağı hükme bağlanmıştır.

(Yürürlük Tarihi: 15.04.2022 tarihinde)

b. Daha önce 7351 sayılı Kanun ile Kurumlar Vergisi Kanunu’nda değişiklik yapılmış ve yapılan değişiklik ile girişim sermayesi yatırım fonu katılma paylarına ilave olarak tam mükellefiyete tabi diğer yatırım fonu katılma paylarından elde ettikleri kar payları Kurumlar Vergisi’nden istisna edilmişti.

Bu defa yayımlanan 7394 sayılı Kanun ile yatırım fonlarından elde edilen kar paylarına ilave olarak katılma paylarının fona iadesi suretiyle elde edilen kazançlar da Kurumlar Vergisi istisnası kapsamına alınmıştır.

Ayrıca Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 5/1-e fıkrasında yapılan düzenleme ile aynı kanunun 5/1-a fıkrası hükmüne göre istisna kapsamında değerlendirilen yatırım fonlarının katılma paylarının iki yıldan uzun süreyle elde tutulması halinde bu fonların satışından doğan kazançların da %75 oranında istisnaya tabi olmasına sağlanmıştır.

Tam mükellefiyete tabi girişim sermayesi yatırım fonu katılma payları ile tam mükellefiyete tabi diğer yatırım fonu katılma paylarının, Vergi Usul Kanununun 279 uncu maddesi kapsamında dönem sonu değerlemesine tabi olanlar açısından, bu değerlemeden doğan kazançlar da Kurumlar Vergisi istisna kapsamına alınmıştır.

(Yürürlük Tarihi: 15.04.2022 tarihinde)

c. Gayrimenkul yatırım fonları veya ortaklıklarının kazançları Kurumlar Vergisi’nden istisna edilmişti Ancak portföyü, altyapı yatırım ve hizmetleri gibi diğer varlık ve haklardan oluşan yatırım fon veya ortaklıklarının kazançlarının istisnaya konu edilmesi mümkün değildir. İstisna dışı tutulan bu düzenleme Kurumlar Vergisi Tebliği’nde değişiklik yapılarak gerçekleştirilmiştir. Düzenlemenin Kanun ile yapılmadığı gerekçesi ihtilaflar yaşınmış olması üzerine bu defa 7394 sayılı Kanun ile Kurumlar Vergisi Kanunu’na aşağıdaki parantez içi hüküm eklenmiştir.

“(Esas faaliyet konusu itibarıyla gayrimenkul, gayrimenkul projeleri ve gayrimenkule dayalı haklardan oluşan portföyü işletmek amacıyla kurulanlar dışında kalanların kazançları hariç)”

Böylece münhasıran altyapı yatırım ve hizmetlerinden oluşan portföyü işletecek gayrimenkul yatırım ortaklıkları gibi esas faaliyet konusu gayrimenkullerle ilgili portföy işletmeciliği olmayan gayrimenkul yatırım ortaklıklarının istisna kapsamında olmadığı asli kaynak ile hükme başlanmıştır.

(Yürürlük Tarihi: 2023 yılı vergilendirme dönemi kurum kazançlarına uygulanmak üzere 15.04.2022 tarihinde)

 

d. Bankalar,6361 sayılı Kanun kapsamındaki şirketler, elektronik ödeme ve para kuruluşları, yetkili döviz müesseseleri, varlık yönetim şirketleri, sermaye piyasası kurumları ile sigorta ve reasürans şirketleri ve emeklilik şirketlerinin kurum kazançları üzerinden kurumlar vergisindeki genel oranın 2022 ve müteakip yıllar için %20 yerine %25 olarak uygulanmasına Kurumlar Vergisi Kanununda düzenleme yapılmıştır.

(Yürürlük Tarihi: Söz konusu müesseseler için %25 oranında uygulanacak Kurumlar Vergisi Oranı 01.07.2022 tarihinden itibaren verilmesi gereken beyannamelerden başlamak ve 01.01.2022 tarihinden itibaren başlayan vergilendirme dönemine ait kurum kazançları için geçerli olmak üzere 15.04.2022 tarihinde)

 

2. Gelir Vergisi Kanunu’nda Yapılan Değişiklikler:

a. Bilindiği üzere 7253 sayılı Kanun ile 5651 sayılı “İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi ve Bu Yayınlar Yoluyla İşlenen Suçlarla Mücadele Edilmesi Hakkında Kanun” a 4’üncü ek madde eklenmiş ve eklenen madde ile Türkiye’den günlük erişimi bir milyondan fazla olan yurt dışı kaynaklı sosyal ağ sağlayıcılarının (Facebook, Instagram, Twitter, YouTube gibi ), en az bir kişiyi Türkiye’de temsilci olarak belirlemesi hükme bağlanmıştı. Temsilci atamasını yapmayan sosyal ağ sağlayıcısına Türkiye’de mukim vergi mükellefi olan gerçek ve tüzel kişilerin yeni reklam vermesi yasaklanmıştı.

Değişiklik Kanunu ile hakkında reklam yasağı uygulananlara verilen reklamların giderleri Ticari Kazancın ve Kurum Kazancının tespitinde gider olarak dikkate alınamayacaktır.

(Yürürlük Tarihi: 15.04.2022 tarihinde)

b. Ayrı bir işyeri bulunmaksızın özel sözleşmelere istinaden faaliyetlerini sağlık kuruluşlarında yürüten ve Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu göre 4/b kapsamında sigortalı sayılan hekimler ile tıpta uzmanlık mevzuatına göre uzman olan kişiler serbest meslek erbabı kabul edilmiştir. Böylece bir veya birden fazla sağlık kuruluşu ile sözleşme düzenleyerek hekimlik faaliyetini yürüten hekimlerin kazançlarının serbest meslek kazancı olarak vergilendirilmesi sağlanmıştır. Ücretli olarak çalışanların ise gelirleri önceden olduğu gibi ücret geliri olarak kabul edilecektir.

(Yürürlük Tarihi: 15.04.2022 tarihinde)

 

3. Katma Değer Vergisi Kanunu’nda Yapılan Değişiklikler:

a. KDVK’ da yapılan değişiklik ile İçişleri Bakanlığı bünyesindeki birimlerden Jandarma Genel Komutanlığı, Sahil Güvenlik Komutanlığı ve Emniyet Genel Müdürlüğünün KDV Kanunu’nun 13/f maddesinde tek tek sayılması yerine, Bakanlık isminin yer almasına ilişkin bir düzenleme yapılmıştır.

(Yürürlük Tarihi: 01.05.2022 tarihinde)

b. KDVK’ nun 13/i maddesi hükmüne göre konut veya iş yeri olarak inşa edilen binaların ilk tesliminde uygulanmak ve bedeli döviz olarak Türkiye’ye getirilmek kaydıyla çalışma veya oturma izni alarak altı aydan daha fazla yurt dışında yaşayan Türk vatandaşları, Türkiye’de yerleşmiş olmayan yabancı uyruklu gerçek kişiler ile kanuni ve iş merkezi Türkiye’de olmayan ve bir iş yeri ya da daimi temsilci vasıtasıyla Türkiye’de kazanç elde etmeyen kurumlara yapılan konut veya iş yeri teslimleri bu vergiden istisnadır.

İstisna kapsamında teslim alınan konut veya iş yerinin bir yıl içerisinde elden çıkarılması halinde tahsil edilmeyen KDV’nin tecil faizi ile ödenmesi gerekmektedir.

Değişiklik Kanunu ile yapılan düzenleme ile mevcut Kanun’da yer alan bir yıllık süre üç yıla çıkarılmıştır.

(Yürürlük Tarihi: 01.05.2022 tarihinde)

c. KDVK’ nun Geçici 37 inci maddesi hükmüne göre imalat sanayine yönelik yatırım teşvik belgesi kapsamında; asgari 50 milyon Türk Lirası tutarında sabit yatırım öngörülen yatırımlara ilişkin inşaat işleri nedeniyle yüklenilen ve altı aylık dönemleri itibarıyla indirim yoluyla telafi edilemeyen katma değer vergisi altı aylık dönemleri izleyen bir yıl içerisinde, 50 milyon Türk Lirası tutarına kadar sabit yatırım öngörülen yatırımlara ilişkin inşaat işleri nedeniyle yüklenilen ve yıl sonuna kadar indirim yoluyla telafi edilemeyen katma değer vergisi izleyen yıl içerisinde talep edilmesi halinde belge sahibi mükellefe iade edilmektedir.

Değişiklik Kanunu ile yapılan düzenleme ile yatırım teşvik belgesi sahibi mükelleflere belge kapsamındaki inşaat işlerine ilişkin mal teslimleri ve hizmet ifaları KDV ‘den istisna edilmiştir. Böylece söz konusu mükelleflerce önce indirim hesaplarına dahil edilip sonrasında devreden KDV’nin durumuna göre iade talep edilebilen KDV’ye ilk aşamada istisna düzenlemesi getirilmiştir. Ayrıca turizme yönelik yatırım teşvik belgesi kapsamında yapılan inşaat işleri de bu istisnadan yararlanabilecektir.

Bu kapsamda yapılan mal teslimleri ve hizmet ifaları nedeniyle yüklenilen vergiler, KDV Kanununun 32 nci maddesi hükmü uyarınca istisna kapsamında işlem yapan mükellefin talebi üzerine iade alınabilecektir.

İstisna 31.12.2025 tarihine kadar uygulanacak olup ayrıca Cumhurbaşkanına üç yıla kadar uzatma yetkisi verilmiştir.   

(Yürürlük Tarihi: 01.05.2022 tarihinde)

d. 6745 sayılı Kanunun 80 inci maddesi kapsamında teşviklerden yararlanmasına karar verilen ve bu kapsamda sera etkisi yaratan egzoz gazı salınımını tamamen ortadan kaldıracak teknolojilerin geliştirilmesi için münhasıran Türkiye’de gerçekleştirdikleri Ar-Ge faaliyetleri sonucunda geliştirdikleri elektrik motorlu taşıt araçlarını Türkiye’de imal eden mükelleflere bu araçların geliştirilmesine yönelik verilen ve yatırım teşvik belgesi kapsamında yer alan mühendislik hizmetleri 31.12.2023 tarihine kadar katma değer vergisinden istisna edilmiştir.

(Yürürlük Tarihi: 15.04.2022 tarihinde)

 

4. Vergi Usul Kanunu’nda Yapılan Düzenlemeler:

a. Vergi Usul Kanununun “Vergi dairesi” başlıklı 4 üncü maddesinde yapılan düzenlemeyle; vergi dairesince yapılan işlemlerde elektronik imza, mühür veya onay kullandırma, vergi daireleri tarafından düzenlenen ve vergi dairesince imzalanması gereken belgelerin bu daireler adına Gelir İdaresi Başkanlığınca elektronik ortamda imzalanması, mühürlenmesi veya onaylanmasına izin verme, elektronik imza, mühür veya onayın kullanım usul ve esaslarını düzenleme konusunda Hazine ve Maliye Bakanlığına yetki verilmektedir.

(Yürürlük Tarihi: 15.04.2022 tarihinde)

b. Vergi Usul Kanunu’nun 359. maddesinde yer alan hapis cezalarının üst sınırı 3 yıl olanlar 5 yıla; 5 yıl olanlar 8 yıla çıkarılmıştır.

Vergi suçu kapsamındaki fiillerle verginin ziyaa uğratıldığının tespit edilmesine bağlı olarak tarh edilen verginin, gecikme faizi ve gecikme zammının tamamı ile kesilen cezaların yarısı ve buna isabet eden gecikme zammının; soruşturma evresinde ödenmesi halinde verilecek ceza yarı oranında, kovuşturma evresinde hüküm verilinceye kadar ödenmesi halinde ise verilecek ceza üçte bir oranında indirilmesine şeklinde suçlar için etkin pişmanlık hükümlerinin uygulanması sağlanmıştır. Ancak ceza indiriminden faydalanabilmek için vergi mahkemesinde dava açılmaması, açılmışsa feragat edilmesi, kanun yollarına başvurulmaması veya başvurulmuşsa vazgeçilmesi şarttır.

Kaçakçılık suçlarının birden fazla takvim yılı veya vergilendirme dönemi içinde aynı suç işleme kararının icrası kapsamında işlenmesi halinde, Türk Ceza Kanunu’nun 43. maddesinde yer alan “zincirleme suç” hükümlerinin uygulanması hükme bağlanmıştır.

Ayrıca VUK’un 359 uncu maddesinde yapılan bu değişikliklerin yargı mercileri önünde veya infaz aşamasında olan dosyalar bakımından da uygulanmasına yönelik geçiş düzenlemesi yapılmıştır.

(Yürürlük Tarihi: 15.04.2022 tarihinde)

 

Söz konusu Kanun sirkülerimiz ekinde yer almaktadır.

 

 

Saygılarımızla,