Karşı Tarafa Yükletilen Vekalet Ücretlerinin Vergilendirilmesine İlişkin Düzenlemeler (Gelir Vergisi Genel Tebliği Seri No:311).

Sirküler

06/01

02.06.2020

Konu :

* Karşı Tarafa Yükletilen Vekalet Ücretlerinin Vergilendirilmesine İlişkin Düzenlemeler (Gelir Vergisi Genel Tebliği Seri No:311).

 

Karşı Tarafa Yükletilen Vekalet Ücretlerinin Vergilendirilmesine İlişkin Düzenlemeler (Gelir Vergisi Genel Tebliği Seri No:311):

07.12.2019 tarih ve 30971 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 7194 sayılı Dijital Hizmet Vergisi ile Bazı Kanunlarda ve 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun ile Gelir Vergisi Kanunu’nda önemli değişikler yapılmıştı.

Bu defa 27.05.2020 tarih ve 31137 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Gelir Vergisi Genel Tebliği (Seri No:311) ile 7194 sayılı Kanunun Gelir Vergisi Kanunu’nda yaptığı değişikliklerin usul ve esasları düzenlenmiştir. Ayrıca söz konusu Tebliğ’de Gelir Vergisi Kanunu ile ilgili bazı hususların açıklanmasına da yer verilmiştir.

İş bu sirkülerimizde Tebliğ düzenlemelerinden, İcra ve İflas Kanunu ile Avukatlık Kanunu uyarınca karşı tarafa yükletilen vekalet ücretlerinin vergilendirilmesine ilişkin özet açıklamalara yer verilmiştir.

Sirkülerimizin konusu oluşturan düzenlemeler Tebliğin 23 ila 26 ıncı maddeleri arasında yer almaktadır.

1. 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu ile 1136 sayılı Avukatlık Kanunu uyarınca karşı tarafa yükletilen vekalet ücretini (icra ve iflas müdürlüklerine yatırılanlar dâhil) ödeyenler tarafından gelir vergisi tevkifatı yapılması gerekmektedir. Bu kapsamda karşı tarafa yükletilen vekalet ücretinin;

a) Borçlu (davayı kaybeden) tarafından doğrudan avukata ödendiği durumlarda, borçlu (davayı kaybeden) tarafından,

b) Borçlu (davayı kaybeden) tarafından avukata ödenmek üzere icra ve iflas müdürlüklerine yatırıldığı durumlarda, borçlu (davayı kaybeden) tarafından,

c) Borçlu (davayı kaybeden) tarafından alacaklı (davayı kazanan) tarafa ödendiği durumlarda, alacaklı (davayı kazanan) tarafından avukata ödeme yapılması esnasında,

 

Gelir Vergisi tevkifatı (%20) yapılması gerekmektedir. Gelir Vergisi Tevkifatı ilgili kanunun 94 üncü maddesinin sayılan kişi ve kurumlar tarafından yapılacaktır.

 

Vekalet ücretini ödemekle yükümlü olan davayı kaybedenlerce, ücretli olarak çalışan avukatların işverenlerine yapılan vekalet ücreti ödemelerinden tevkifat yapılmayacaktır. İşverenin vekalet ücretini avukata ödemesi esnasında ise işverence ücret hükümlerine göre tevkifat yapılacaktır.

 

2. Vekalet ücreti ödemelerinde belge düzeni aşağıdaki gibi olacaktır:

a) Vekalet ücretinin, borçlu (davayı kaybeden) tarafından, doğrudan avukata ödendiği durumlarda, avukat tarafından serbest meslek makbuzunun borçlu (davayı kaybeden) adına düzenlenmesi gerekmektedir.

b) Vekalet ücretinin, borçlu (davayı kaybeden) tarafından, icra ve iflas müdürlükleri aracılığıyla avukata ödendiği durumlarda, avukat tarafından serbest meslek makbuzunun borçlu (davayı kaybeden) adına düzenlenmesi gerekmektedir. Bu durumda düzenlenen makbuzun bir nüshasının icra iflas müdürlüğüne verilmesine gerek bulunmamaktadır.

c) Vekalet ücretinin, borçlu (davayı kaybeden) tarafından gelir veya kurumlar vergisi mükellefi olan alacaklıya (davayı kazanan) ödenmesi halinde, alacaklı (davayı kazanan)  tarafından borçlu (davayı kaybeden) adına fatura ve benzeri belgelerin düzenlenmesi gerekmektedir.

ç) Alacaklı (davayı kazanan) tarafından söz konusu vekalet ücretinin serbest meslek erbabı olan avukata ödenmesi halinde, avukat tarafından serbest meslek makbuzunun ödemeyi yapan alacaklı (davayı kazanan) adına düzenlenmesi gerekmektedir.

d) Alacaklı (davayı kazanan) tarafından söz konusu vekalet ücretinin ücretli çalışanı olan avukata ödenmesi halinde ise ödemenin ücret bordrosu düzenlenmek suretiyle yapılması gerekmektedir.

 

3. İlgili mahkeme kararında “KDV hariç” şeklinde bir ifadenin yer almaması halinde, vekalet ücretinin KDV dahil olduğu kabul edilir ve iç yüzde oranı uygulanmak suretiyle hesaplanan KDV, düzenlenen serbest meslek makbuzunda gösterilecektir. Gelir vergisi Tevkifatı ise KDV hariç tutar üzerinden yapılacaktır.

 

4. Aşağıda sayılan hallerde ödemeyi yapanlar tarafından Gelir Vergisi tevkifatı yapılmayacaktır:

a) Tevkifat yükümlülüğü bulunmayanlar tarafından (GVK’nın 94 üncü maddesinde sayılmayanlar) yapılan vekalet ücreti ödemeleri üzerinden gelir vergisi tevkifatı yapılmayacaktır.

b) İcra işleminin durdurulması için, ilama karşı istinaf veya temyiz yoluna başvuran borçlunun ilamın icrasını durdurabilmek için takip edilen vekalet ücreti dahil borç tutarı için teminat verildiği ve istinaf veya temyiz başvurusunun reddedilmesi üzerine teminata konu paranın alacaklının avukatına ödendiği durumlarda, vekalet ücretine ilişkin nakden veya hesaben ödemenin ne zaman gerçekleşeceği bilinemeyeceğinden gelir vergisi tevkifatı yapılmayacaktır.

c) İcra işlemleri sonucu borçluya haciz uygulanması ve hacze konu mallarının satılması veya borcun, kefil ve benzeri üçüncü kişilerden tahsil edilmesi durumlarında da borçlunun gelir vergisi tevkifatı yapması söz konusu olmayacaktır.

 

Ancak bu durumlarda da serbest meslek erbabı olan avukat tarafından borçlu adına serbest meslek makbuzu düzenlenerek tevkifata konu olmayan vekalet ücreti, serbest meslek kazancına dahil edilerek beyan edilecektir.

 

Söz konusu Tebliğ yayımı tarihinde yürürlüğe girmiştir.

 

Tebliğin tamamına 05/14 sayılı sirkülerimizde yer verdiğimizden ilgili Tebliğ bu sirkülerimiz ekine taşınmamıştır.

 

 

Saygılarımızla,