7326 Sayılı Kanun’un Matrah ve Vergi Artırımına İlişkin Düzenlemeleri
SİRKÜLER
06/07
09.06.2021
KONU :
* 7326 Sayılı Kanun’un Matrah ve Vergi Artırımına İlişkin Düzenlemeleri
Vergi Affı olarak bilinen 7326 sayılı Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması İle Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun 09.06.2021 tarih ve 31506 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmıştır. (Söz konusu kanunun tam metnine 09.06.2021 tarihli ve 06/06 sayılı sirkülerimizde yer verilmişti.)
Kanunun 5. maddesinde Matrah ve Vergi Artırımına ilişkin düzenlemeler yapılmış olup, bu sirkülerimizde ilgili düzenlemelere yer verilmiştir.
Saygılarımızla,
1. MATRAH VE VERGİ ARTIRIMI DÜZENLEMELERİ:
Kanun matrah ve vergi artışına ilişkin hükümleri ile 2016, 2017, 2018, 2019 ve 2020 için geçerli olmak üzere; yıllık Gelir ve Kurumlar Vergisi Matrah Artırımı, Gelir (Stopaj) veya Kurumlar (Stopaj) Vergisi Artırımı ve KDV Vergi Artırımı imkanı getirmektedir.
1.1. Yıllık Gelir Ve Kurumlar Vergisi Matrahı Artırımları:
Yıllık gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri ilgili yıllar beyanlarını bu Kanunla belirlenen süre içinde aşağıda belirlenmiş oranlarda arttırırlarsa anılan yıllar için bu vergiler açısından inceleme ve tarhiyat yapılamayacaktır.
YILLAR |
Artırım Oranı (%) |
2016 |
35 |
2017 |
30 |
2018 |
25 |
2019 |
20 |
2020 |
15 |
Kurumlar Vergisi Mükelleflerinde Asgari Matrahlara Göre Ödenecek Kurumlar Vergisi |
|||
YILLAR |
Asgari Matrah Artırımı |
% 20 Oranıyla Ödenecek Vergi |
% 15 Oranıyla Ödenecek Vergi |
2016 |
94.000,00 |
18.800,00 |
14.100,00 |
2017 |
99.600,00 |
19.920,00 |
14.940,00 |
2018 |
105.800,00 |
21.160,00 |
15.870,00 |
2019 |
112.400,00 |
22.480,00 |
16.860,00 |
2020 |
127.500,00 |
25.500,00 |
19.125,00 |
TOPLAM |
539.300,00 |
107.860,00 |
80.895,00 |
Bilanço Usulüne Göre Defter Tutan Gelir Vergisi Mükelleflerinde (Serbest Meslek Erbabı Dahil) Asgari Matrahlara Göre Ödenecek Gelir Vergisi |
|||
YILLAR |
Asgari Matrah Artırımı |
% 20 Oranıyla Ödenecek Vergi |
% 15 Oranıyla Ödenecek Vergi |
2016 |
47.000,00 |
9.400,00 |
7.050,00 |
2017 |
49.800,00 |
9.960,00 |
7.470,00 |
2018 |
52.900,00 |
10.580,00 |
7.935,00 |
2019 |
56.200,00 |
11.240,00 |
8.430,00 |
2020 |
63.700,00 |
12.740,00 |
9.555,00 |
TOPLAM |
269.600,00 |
53.920,00 |
40.440,00 |
İşletme Hesabına Göre Defter Tutan Gelir Vergisi Mükelleflerinde |
|||
YILLAR |
Asgari Matrah Artırımı |
% 20 Oranıyla Ödenecek Vergi |
% 15 Oranıyla Ödenecek Vergi |
2016 |
31.900,00 |
6.380,00 |
4.785,00 |
2017 |
33.200,00 |
6.640,00 |
4.980,00 |
2018 |
35.250,00 |
7.050,00 |
5.287,50 |
2019 |
37.500,00 |
7.500,00 |
5.625,00 |
2020 |
42.500,00 |
8.500,00 |
6.375,00 |
TOPLAM |
180.350,00 |
36.070,00 |
27.052,50 |
Beyana Tabi Geliri Sadece Gayrimenkul Sermaye İradı (Kira Geliri) Olanlarda Asgari Matrahlara Göre Ödenecek Gelir Vergisi (istisna dikkate alınmaz)
|
|||
YILLAR |
Asgari Matrah Artırımı |
% 20 Oranıyla Ödenecek Vergi |
% 15 Oranıyla Ödenecek Vergi |
2016 |
9.400,00 |
1.880,00 |
1.410,00 |
2017 |
9.960,00 |
1.992,00 |
1.494,00 |
2018 |
10.580,00 |
2.116,00 |
1.587,00 |
2019 |
11.240,00 |
2.248,00 |
1.686,00 |
2020 |
12.740,00 |
2.548,00 |
1.911,00 |
TOPLAM |
53.920,00 |
10.784,00 |
8.088,00 |
Ancak; anılan yıla ilişkin yatırım indirimi tevkifatı beyan edilmemişse bu tevkifat matrahları yukarıda kurumlar vergisi mükellefleri için belirlenen asgari matrahların % 50 sinden az olmamak üzere gerçek tutarlarıyla beyan edilecek ve üzerinden % 15 oranıyla vergi hesaplanacaktır.
ÖRNEK: (A) AŞ’nin 2020 yılı mali zararı 1.000.000 TL ise, bu yılla ilgili matrah artırımında bulunulduğunda, bu zararın 500.000 TL lık kısmının 2021 ve sonraki yıllar kazançlarından mahsup edilmesi imkanı ortadan kalkacaktır.
ÖRNEK: (B) Ltd. Şti 2019 yılında sonuçlanan yıllara sari inşaat işlerinden dolayı hak edişlerinden tevkif edilmiş olan 100.000 TL tutarındaki iadeyi almıştır. Anılan yıla ilişkin olarak matrah artırımında bulunsa bile, bu iade tutarı kapsamında daha sonra vergi incelemesi yapılabilecek, buna ilişkin olarak cezalı vergi istenilebilecektir.
1.2. Katma Değer Vergisi artırımı:
KDV mükellefleri yıllar itibariyle beyannamelerinde yer alan hesaplanan KDV toplamı üzerinden aşağıdaki oranlarda artış yaparlarsa anılan yıllara yönelik olarak KDV incelemesi ve tarhiyatı yapılamayacaktır:
YILLAR |
Artırım Oranı (%) |
2016 |
3 |
2017 |
3 |
2018 |
2,5 |
2019 |
2 |
2020 |
2 |
Dikkat edilirse matrah değil hesaplanan KDV üzerinden artış yapılacaktır. Öte yandan; aylık olarak artış söz konusu olmayıp ilgili yılın tamamı dikkate alınarak arttırılacak vergi hesaplanacaktır.
ÖRNEK: (D) A.Ş.’nin 2019 yılı KDV beyanlarında hem istisna hem de KDV ye tabi işlem tutarları yer almaktadır. Anılan yıla ilişkin KDV beyanlarındaki hesaplanan KDV toplamı 2.000.000 TL dır. Bunun üzerinden yapılması gerekli artış (2.000.000 TL * % 2=) 40.000 TL dır. Mükellefin ilgili yıl kurumlar vergisi matrahı 1.200.000 TL olup, buna kurumlar vergisi matrah artışı ( 1.200.000 TL * % 20 =) 240.000 TL dır. Bu tutar üzerinden % 18 oranıyla hesaplanan KDV (240.000 TL * %18=) 43.200 TL olmaktadır.
İki hesaplama sonucu karşılaştırıldığında kurumlar vergisi matrah artışı üzerinden hesaplanan KDV (43.200 TL), ilgili yıl KDV beyannamelerinden hareketle hesaplanan KDV artışından (40.000 TL) daha yüksek olduğundan, 2019 yılına ilişkin artırılması gereken KDV tutarı 43.200 TL olmalıdır. Bu durumda, ayrıca kurumlar vergisi matrahının da arttırılması şarttır.
Yukarıdaki örnekte aksi olsaydı; KDV artırım hükümlerinden faydalanmak bakımından ayrıca kurumlar vergisi matrahı artışı zorunluluğu olmayacaktı. Buna rağmen, kurumlar vergisi bakımından artırım yapılması kurumlar vergisi açısından da koruma sağlayacağından tavsiye olunabilir.
Bunlardan birincisi, artırım yapılan yıldan devreden KDV geliyorsa, bu tutarla sınırlı olarak inceleme yapılabilmesidir.
ÖRNEK: (V) Ltd. Şti. 2020 yılı için KDV artırımında bulunmuş olup, 2020 yılı Aralık ayı KDV beyannamesinde sonraki döneme devreden KDV tutarı 100.000 TL dır.
Artış yapılsa bile 2020 yılı hesapları incelenerek 2020 yılı KDV indirimlerinin 100.000 TL lık kısmı reddedilebilir. Bu durumda 2020 yılına devreden KDV kalmayacağından, 2021 yılı vergilendirme dönemlerinde cezalı tarhiyat söz konusu olabilecektir.
Konuyla ilgili diğer istisna ise, KDV iadeleri yönündendir. Artırım yapılan yılda mükellefin KDV iadesi söz konusu ise, bu açıdan inceleme ve cezalı işlem yapılabilecektir.
1.3. Gelir ve Kurumlar Vergisi Stopajı Artırımları:
Aşağıdaki ödemelerle ilgili stopaj artırımı yapılabilecektir:
* Ücret ödemeleri,
* Serbest meslek kazancı elde eden gerçek kişilere yapılan ödemeler,
* Yıllara sari inşaat taahhüt işleri yapan gerçek kişilere yapılan ödemeler,
* Gayrimenkul sermaye iradı (kira) elde edenlere yapılan ödemeler,
* Çiftçilerden alınan zirai mahsuller ve hizmetlerle ilgili ödemeler,
* Vergiden muaf esnaftan yapılan alışlarla ilgili ödemeler,
* Yıllara sari taahüt işi yapan kurumlara yapılan ödemeler,
* Kooperatiflere ait taşınmaz kirası ödemeleri,
*Yıllara sari taahüt işi yapan dar mükellef kurumlara yapılan ödemeler,
Artışı yapılan stopaj türü ile ilgili olarak anılan yıla inceleme ve tarhiyat söz konusu olamayacaktır.
1.3.1. Ücret Stopajı Artırımları:
Özellikle kayıt ve beyan dışı ücret ödemeleri yapan işverenleri ilgilendiren bu düzenlemede;
İlgili yıla ait muhtasar beyannamelerde yer alan gayrisafi ücret ödemeleri toplamı üzerinden aşağıdaki oranlarda artış yapılması durumunda, ilgili yıllara yönelik ücret stopajı incelemesi ve tarhiyatı söz konusu olamayacaktır.
YILLAR |
Artırım Oranı (%) |
2016 |
6 |
2017 |
5 |
2018 |
4 |
2019 |
3 |
2020 |
2 |
İlgili yıla ait muhtasar beyannameler eksik verilmişse, verilen beyannamelerdeki ücret ödemelerinin ortalaması esas alınarak yıllık tutara ulaşılması öngörülmektedir. Hiç beyanname vermeyenlerde ise çalışan işçi sayısı ve asgari ücret dikkate alınarak hesaplama yapılmasına ilişkin düzenlemeler mevcuttur.
1.3.2. Gerçek Kişilere Yapılan Serbest Meslek Ödemesi Stopajı Artırımları:
Bu kapsamda yapılacak stopaj artışında, ilgili yıl muhtasar beyannamelerinde bu stopaj türünde beyan edilmiş gayrisafi tutarların toplamı üzerinden aşağıdaki oranlarla artış yapılacaktır:
YILLAR |
Artırım Oranı (%) |
2016 |
6 |
2017 |
5 |
2018 |
4 |
2019 |
3 |
2020 |
2 |
Anılan yılda bu kapsamda beyan yoksa, bilanço esasına göre defter tutan gelir vergisi mükellefleri için geçerli olan asgari matrah tutarlarının yarısı üzerinden %15 oranıyla artış hesaplanır.
Yabancı kurumlara serbest meslek kazancı çerçevesinde yapılan ödemelerle ilgili yapılması gereken stopaj bu kapsama girmemektedir.
1.3.3. Gayrimenkul Sermaye İradı (Kira) Elde Edenlere Ödemelerle İlgili Stopaj Artışı:
Bu kapsamda yapılacak stopaj artışında, ilgili yıl muhtasar beyannamelerinde bu stopaj türünde beyan edilmiş gayrisafi tutarların toplamı üzerinden aşağıdaki oranlarla artış yapılacaktır:
YILLAR |
Artırım Oranı (%) |
2016 |
6 |
2017 |
5 |
2018 |
4 |
2019 |
3 |
2020 |
2 |
Anılan yılda bu kapsamda beyan yoksa, geliri sadece gayrimenkul sermaye iradından oluşan gelir vergisi mükelleflerindeki matrah artışında geçerli asgari matrah tutarının üzerinden %15 oranıyla artış hesaplanır.
Yabancı kurumlara gayrimenkul sermaye iradı çerçevesinde yapılan ödemelerle ilgili yapılması gerekli stopaj bu kapsama girmemektedir.
Kooperatiflere ait taşınmazlara yapılan kirası ödemeleri kapsam dahilindedir.
1.3.4. Yıllara Sari İnşaat Taahhüt İşleri Yapanlara Ödemelerle İlgili Stopaj Artışı:
İnşaat taahhüt işi yapan yabancı veya Türk kurumlarına yapılacak ödemeler de bu hükme dahildir. Bu kapsamda yapılacak stopaj artışında, ilgili yıl muhtasar beyannamelerinde bu stopaj türünde beyan edilmiş gayrisafi tutarların toplamı üzerinden aşağıdaki oranlarla artış yapılacaktır:
YILLAR |
Artırım Oranı (%) |
2016 |
1 |
2017 |
1 |
2018 |
1 |
2019 |
1 |
2020 |
1 |
Anılan yılda bu kapsamda beyan yoksa, bilanço esasına göre defter tutan gelir vergisi mükellefleri için geçerli olan asgari matrah tutarları üzerinden % 3 oranıyla artış hesaplanır.
1.3.5. Çiftçilerden Alınan Zirai Mahsuller ve Hizmetlerle İlgili Stopaj Artışı:
Bu kapsamda yapılacak stopaj artışında, ilgili yıl muhtasar beyannamelerinde bu stopaj türünde beyan edilmiş gayrisafi tutarların toplamı üzerinden ilgili yılda geçerli olan stopaj oranlarının %25 i oranında artış yapılacaktır:
İlgili yıllarda geçerli stopaj oranları aşağıdaki gibidir:
Çiftçilerden satın alınan ziraî mahsuller ve hizmetler için yapılan ödemelerden;
a) Hayvanlar ve bunların mahsulleri ile kara ve su avcılığı mahsulleri için,
i) Ticaret borsalarında tescil ettirilerek satın alınanlar için %1
ii) (i) alt bendi dışında kalanlar için % 2
b) Diğer ziraî mahsuller için,
i) Ticaret borsalarında tescil ettirilerek satın alınan zirai mahsuller için % 2
ii) (i) alt bendi dışında kalanlar için %4
c) Ziraî faaliyet kapsamında ifa edilen hizmetler için,
i) Orman idaresine veya orman idaresine karşı taahhütte bulunan kurumlara yapılan ormanların ağaçlandırılması, bakımı, kesimi, ürünlerin toplanması, taşınması ve benzeri hizmetler için %2
ii) Diğer hizmetler için %4
d) Çiftçilere yapılan doğrudan gelir desteği ve alternatif ürün ödemeleri için % 0
Yukarıdaki tablodaki tevkifat oranlarının %25 i vergi artışı olarak dikkate alınacaktır.
Anılan yıllarda bu kapsamda muhtasar beyanname ile beyan edilen tevkifat yoksa, bilanço esasına göre defter tutan gelir vergisi mükellefleri için geçerli olan asgari matrah tutarları üzerinden % 2 si oranında artış yapılacaktır.
1.3.6. Vergiden Muaf Esnafa Yapılan Ödemelerle İlgili Stopaj Artışı:
Bu kapsamda yapılacak stopaj artışında, ilgili yıl muhtasar beyannamelerinde bu stopaj türünde beyan edilmiş gayrisafi tutarların toplamı üzerinden ilgili yılda geçerli olan tevkifat oranlarının % 25 i oranında artış yapılacaktır:
İlgili yıllarda geçerli tevkifat oranları aşağıdaki gibidir:
Esnaf muaflığından yararlananlara mal ve hizmet alımları karşılığında yapılan ödemelerden;
a) Evlerde kullanılan dikiş, nakış, mutfak robotu, ütü ve benzeri makine ve aletler hariç olmak üzere, muharrik kuvvet kullanmamak ve dışarıdan işçi almamak şartıyla; oturdukları evlerde imal ettikleri havlu, örtü, çarşaf, çorap, halı, kilim, dokuma mamûlleri, kırpıntı deriden üretilen mamûller, örgü, dantel, her nevi nakış işleri ve turistik eşya, hasır, sepet, süpürge, paspas, fırça, yapma çiçek, pul, payet, boncuk işleme, tığ örgü işleri, ip ve urganları, tarhana, erişte, mantı gibi ürünleri işyeri açmaksızın veya yıl içinde gerçekleştirilen satış tutarı, ilgili yıl için geçerli olan asgari ücretin yıllık brüt tutarından fazla olmamak üzere, internet ve benzeri elektronik ortamlar üzerinden satanlar ile kendi ürettikleri ürünleri satanlara münhasır olmak üzere el dokuma işleri, bakır işlemeciliği, çini ve çömlek yapımı, sedef kakma ve ahşap oyma işleri, kaşıkçılık, bastonculuk, semercilik, yazmacılık, yorgancılık, keçecilik, lüle ve oltu taşı işçiliği, çarıkçılık, yemenicilik, oyacılık ve bunlar gibi faaliyette olanlara yapılan emtia bedelleri ödemeleri ile bu emtianın imalinde ödenen hizmet bedelleri üzerinden, %2
b) Hurda mal alımları için , %2
c) Diğer mal alımları için, % 5
ç) Sahibi oldukları veya kiraladıkları konutların çatı ve/veya cephelerinde kurdukları kurulu gücü azami 10 kW’a kadar (10 kW dâhil) olan yalnızca bir üretim tesisinden üretilen elektrik enerjisinin ihtiyaç fazlasını son kaynak tedarik şirketine satanlara yapılan ödemeler için %0,
d) Diğer hizmet alımları ("a", "b" ve "c" alt bentleri hariç olmak üzere mal ve hizmet bedelinin ayrılamaması hali de bu kapsamdadır) için, %10
Yukarıdaki tablodaki tevkifat oranlarının %25 i vergi artışı olarak dikkate alınacaktır.
Anılan yıllardaki muhtasar beyannamelerde bu kapsamda tevkifat beyanı yoksa, bilanço esasına göre defter tutan gelir vergisi mükellefleri için geçerli olan asgari matrah tutarları üzerinden % 5 i oranında artış yapılacaktır.
1.3.7. Diğer Hususlar:
1.4.Matrah ve Vergi Artırımı İle İlgili Ortak Hususlar:
© Copyright 2019 As Bağımsız Denetim ve YMM A.Ş. Tüm Hakları Saklıdır.