Bazı Vergi Kanunlarında Önemli Değişiklikler İçeren Kanun Teklifi TBMM ye Sunulmuştur.
Sirküler
10/02
14.10.2022
Konu:
Bazı Vergi Kanunlarında Önemli Değişiklikler İçeren Kanun Teklifi TBMM ye Sunulmuştur.
“Gelir Vergisi Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun” Teklifi TBBM’ ye 07.10.2022 tarihinde sunulmuştur.
İş bu sirkülerimizde Kanun teklifi ile vergi mevzuatı ile diğer bazı mevzuatlarda yapılması öngörülen düzenlemelerin özetine yer verilecektir. Kanun teklifi TBMM de kabul edilip yürürlüğe girdiğinde detaylı açıklamalara yer verdiğimiz sirkülerimiz müşavirliğimiz tarafından ayrıca yayımlanacaktır.
1. Kurumların çeşitli sermaye azaltımına gitmeleri durumunda sermayesi, işletmesi çekilmesi halinde ayni veya nakdi sermayenin dışında diğer unsurlarına barındıran işletmelerde (geçmiş yıl karları, olağanüstü kar yedekleri, sermaye düzeltmesi olumlu farkları, emisyon primleri, yeniden değerleme değer artışları gb.) sermaye azaltımının sermayenin hangi unsurlardan yapıldığı hususunda vergi idaresi ile mükellefler ve vergi yargısı arasında görüş ayrılıkları bulunmaktadır.
Yapılan düzenleme ile sermaye ilave edilen unsurların ilave edildiği tarihten itibaren;
a. Beş yıl boyunca sermaye azaltımı yapmayan kurumlarda, bu sürenin sonunda sermaye azaltımı yapmışsa, işletmeye konulan nakdi veya ayni sermaye ile sermayeye eklenen diğer unsurların (geçmiş yıl karları, olağanüstü kar yedekleri, sermaye düzeltmesi olumlu farkları, emisyon primleri, yeniden değerleme değer artışları gb.) toplam sermayeye oranlanması sonucunda tespit edilen oran dahilinde azaltılan sermaye unsurlarının tutarları tespit edilecek ve bu unsurların bazılarından hem kurumlar vergisi ve kar dağıtım stopajı bazılarından ise sadece kar dağıtım stopajı yapılacaktır. Ayni veya nakdi sermayeye unsuruna isabet eden kısım için ise herhangi bir vergileme yapılmayacaktır.
b. Beş yıldan önce sermaye azaltımı yapan kurumlarda ise azaltılan sermayenin öncelikle; sermayeye ilave dışında başka bir hesaba nakledilmesi, işletmeden çekilmesi veya sermaye hesabından başka bir hesaba aktarımı kurumlar vergisine ve kar dağıtımına bağlı vergi kesintisine tabi tutulacak hesaplardan (enflasyon düzeltmesi olumlu farkları, yeniden değerleme artış fonları gb.) , daha sonra sadece kar dağıtımına bağlı vergi kesintisine tabi hesaplardan ( geçmiş yıl karları, olağanüstü kar yedekleri, emisyon primleri gb.), son olarak vergiye tabi olmayan nakdi ve ayni sermayeden oluştuğu kabul edilecek ve buna göre vergileme yapılacaktır.
Yapılan sermaye azaltımında sermayeye eklenen kaynakların bazılarının beş yıllık süreyi aşması bazılarının ise aşmaması durumunda ise söz konusu kaynaklardan öncelikle olarak sermayeye ilave edilme tarihi beş yılı geçmemiş olanların çekildiği kabul edilecek ve vergileme bir önceki paragrafın “b” bölümde açıklandığı şekilde yapılacaktır.
Kanun maddesinin amacı sermayeye ilave edilen kaynakların en az beş yıl boyunca sermayede kalması ve özkaynakların güçlü olmasıdır.
Sermaye azaltımının geçmiş yıllar zararlarının mahsubu suretiyle yapılması durumunda azaltılan sermaye unsurları yine ilk paragrafın “a” ve “b” bölümünde açıklandığı şekilde tespit edilecek anacak bu durumda sadece işletmeden çekilmesi kurumlar vergisine tabi olan sermaye unsurları için vergileme yapılacak ortağa nakden veya hesaben bir ödemede bulunulmadığı için kar dağıtım stopajı yapılmayacaktır.
2. Kurumların 2022 yılı sonuna kadar yabacı paralarını ve altın hesaplarını TL mevduat ve katılım hesaplarına dönüşümün desteklenmesi kapsamında TL ye çevirmeleri durumunda bu hesaplardan elde edilen faiz ve kar payları ile diğer kazançlar istisna kapsamına alınmıştı.
Yapılan düzenleme ile mevcut düzenlemesinin süresi 31.12.2023 tarihine kadar uzatılmaktadır. Ayrıca söz konusu KKM hesapları bakımından uygulanacak istisnayı, 31.12.2023 tarihine kadar her bir geçici vergi veya yıllık hesap dönemleri sonu itibariyle kurumların bilançolarında yer alan yabancı paralar için ayrı ayrı veya birlikte uygulatma konusunda Cumhurbaşkanı’na yetki verilmektedir.
3. İşverenlerce işyerinde veya müştemilatında yemek verilmeyen durumlarda çalışılan günlere ait bir günlük yemek bedelinin ilgili yıl için belirlenen tutarı (2022 yılı için 51 TL’yi KDV Hariç) aşmaması ve buna ilişkin ödemenin yemek verme hizmetini sağlayan mükelleflere (yemek bedelinin yemek kartlarına/çeklerine yüklenmesi durumu dahil) yapılması şartıyla bu ödemeler Gelir Vergisi’nden istisnadır.
Yemek bedeli olarak personele nakden yapılan ödemeler ve bu amaçla sağlanan menfaatler istisna tutarı dikkate alınmaksızın Gelir Vergisine tabi olmaktadır.
Yapılan düzenlemeyle yemek bedelinin çalışanların banka hesabına yatırılması (nakit ödeme) ve çalışanlarca bu tutarın yemek hizmeti veren işletmeler dışında (market vb.) kullanması durumunda da Gelir Vergisi istisnasından faydalanılabilecektir.
4. İşverenler tarafından çalışanlara elektrik, doğalgaz ve diğer ısınma giderlerine karşılık olmak üzere 30.06.2023 tarihine kadar (bu tarih dahil) mevcut ücretlerine/prime esas kazançlarına ilave olarak yapılan aylık 1.000,00 TL’yi aşmayan ödemeler hem gelir vergisine hem de sigorta primine esas kazanca dahil edilmeyecektir.
5. Yurt dışında yapılan inşaat, onarım, montaj işleri ile teknik hizmetlerde, yurt dışında bu işlerde çalışmak üzere götürülen ve fiilen yurt dışında çalışan hizmet erbabına yurt dışından karşılanarak yapılan ücret ödemeleri Gelir Vergisi’nden ve Damga Vergisi’nden istisna edilmektedir.
6. Gelir Vergisi Kanunu’nun Geçici 82 inci maddesi hükmü gereğince; 31.12.2022 tarihine kadar, Hazine Müsteşarlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanunun ek 5 inci maddesi kapsamına giren bireysel katılım yatırımcısı tam mükellef gerçek kişiler (melek yatırımcı), 13.06.2012 tarihinden itibaren iktisap ettikleri tam mükellef anonim şirketlere ait iştirak hisselerini en az iki tam yıl elde tutmaları şartıyla, Vergi Usul Kanununun değerlemeye ait hükümlerine göre hesapladıkları hisselerin tutarlarının %75’ini yıllık beyannamelerine konu kazanç ve iratlarından hisselerin iktisap edildiği dönemde indirebilmektedir.
Gelir Vergisi Beyannamesi üzerindeki yıllık indirim tutarı 1.000.000 TL’yi aşamamaktadır.
Söz konusu maddenin uygulama süresi 31.12.2022 tarihinde sona ereceğinden yapılan düzenlemeyle maddenin uygulama süresi 31.12.2027 tarihine kadar uzatılmakta ayrıca madde de yer alan 1.000.000 TL tutarında olan Gelir Vergisi Beyannamesi üzerindeki yıllık indirim sınırlaması 2.500.000 TL ye çıkartılarak mükelleflerin beyanname üzerinde daha fazla indirimden yararlanmaları sağlanmaktadır.
7. Sahibi oldukları veya kiraladıkları konutların çatı ve/veya cephelerinde kurdukları kurulu gücü azami 25 kW'a kadar (25 kW dâhil) olan (Kat maliklerince ana gayrimenkulün ortak elektrik enerjisi ihtiyacının karşılanması amacıyla kurulan dâhil) yalnızca bir üretim tesisinden üretilen elektrik enerjisinin ihtiyaç fazlasını son kaynak tedarik şirketine satanlar gelir vergisinden muaf tutulmuştu.
Yapılan düzenleme ile sahibi olunan veya kiralanan konutlarda halen 25kW lık sınır dahilinde sağlanmış olan muafiyet teşvik sınırı 50 kW olarak yeniden belirlenmiştir.
- Covid-19 sebebiyle ödenen kısa çalışma ödeneği ile nakdi ücret desteği ödemelerinde hatalı işlemlerden kaynaklanan tüm fazla ödemelerin terkin kapsamına alınması, tahsil edilenlerin ise iade veya mahsup edilmemesi sağlanmaktadır.
Ayrıca COVID-19 tedbirlerine uyulmaması nedeniyle Umumi Hıfzıssıhha Kanunu ile Kabahatler Kanunu kapsamında tedbirlere uymayanlara idari para cezaları uygulanmıştı. Yapılan düzenleme ile 11.03.2020 tarihinden, Kanunun ilgili maddesinin yürürlüğe girdiği tarihe kadar verilen ve Kanunun yayımlandığı tarih itibarıyla ilgilisine tebliğ edilmemiş olan idari para cezaları tebliğ edilmeyecek, tebliğ edilmiş olanların ise tahsilinden vazgeçilecektir.
Maddenin yürürlük tarihinden önce işlenen söz konusu kabahatler için idari para cezası verilmeyecek, tahsil edilmiş olan idari para cezaları ise iade edilmeyecektir.
9. Borçlusu gerçek kişi olan ve İcra ve İflas Kanunu veya Abonelik Sözleşmesinden Kaynaklanan Para Alacaklarına İlişkin Takibin Başlatılması Usulü Hakkında Kanun kapsamında icra takibi başlatılmış olan küçük alacakların tasfiyesi amacıyla; 15.08.2022 tarihine kadar icra takibi başlatılmış bulunan ve her bir takip dosyası itibarıyla asıl alacak ve ferileri dâhil 2.000 Türk lirası ve altındaki alacaklar değersiz alacak olarak kabul edilecektir.
Bu tutarın üzerinde takip başlatılmış olmakla birlikte aynı tarih itibarıyla takip bakiyesi bu tutar ve altına inmiş icra takipleri de küçük alacak kapsamında olacaktır.
Bu şekilde kayıtlardan çıkarılan alacaklara ilişkin daha önce hesaplanarak beyan edilen katma değer vergisi ve özel iletişim vergisi, Katma Değer Vergisi Kanunu ve Gider Vergileri Kanunu hükümlerine istinaden söz konusu vergilerden indirim konusu yapılabilecektir.
10. Küçük tutarlı alacaklar nedeniyle oluşan icra takiplerinin azaltılması amacıyla Bankacılık Kanunu kapsamında faaliyet gösteren varlık yönetim şirketlerince, banka ve diğer mali kurum ve kuruluşlardan 15.08.2022 tarihi (bu tarih dâhil) itibarıyla devir ve temlik alınan ve Kanunun yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla anapara takip bakiyesi 2.500 Türk lirası ve altında bulunan bireysel nitelikli her türlü kredi sözleşmesinden kaynaklı alacakların anapara borç tutarının yüzde ellisinin Hazine ve Maliye Bakanlığı bütçesinden aktarılacak tutarla ödenmesi yoluyla tasfiyesi amaçlanmaktadır.
11. 7183 sayılı Türkiye Turizm Tanıtım ve Geliştirme Ajansı Hakkında Kanun kapsamında alınacak turizm payı oranları yeniden belirlenmesi öngörülmektedir:
a) Bileşik tesisler ile konaklama tesislerinden binde yedi buçuk, (yeni oran: binde beş)
b) Bakanlıktan belgeli yeme-içme ve eğlence tesislerinden binde yedi buçuk, (yeni oran: binde beş)
c) Deniz turizmi tesislerinden binde yedi buçuk, (yeni oran: binde beş)
ç) Seyahat acentalarından (münferit uçak bileti satışları hariç) on binde yedi buçuk,(yeni oran: on binde beş)
d) Havayolu işletmelerinden (ticari yolcu taşımacılığı faaliyetlerinden) on binde yedi buçuk, (yeni oran: on binde beş)
Kanun Teklifi sirkülerimiz ekinde yer almaktadır.
Saygılarımızla,
