Gelir ve Kurumlar Vergisi Kanunu'nda Önemli Değişiklikleri 7420 Sayılı Kanun Yayımlandı

Sirküler

11/03

10.11.2022

Konu:

Gelir ve Kurumlar Vergisi Kanunu'nda Önemli Değişiklikleri 7420 Sayılı Kanun Yayımlandı

 

09.11.2022 tarih ve 32008 sayılı Resmi Gazete’ de, Gelir ve Kurumlar Vergisi Kanunu’nun bazı maddelerinde değişiklik yapan 7420 sayılı Kanun (“Değişiklik Kanunu”) yayımlanmıştır.

İş bu sirkülerimizde Değişiklik Kanunu’nda yer alan vergi mevzuatına ilişkin değişikliklerin özetine yer verilmiştir.

 

1. Gelir Vergisi Kanunu’nda Yapılan Düzenlemeler:  

a. Sahibi oldukları veya kiraladıkları konutların çatı ve/veya cephelerinde kurdukları kurulu gücü azami 25 kW'a kadar (25 kW dâhil) olan (Kat maliklerince ana gayrimenkulün ortak elektrik enerjisi ihtiyacının karşılanması amacıyla kurulan dâhil) yalnızca bir üretim tesisinden üretilen elektrik enerjisinin ihtiyaç fazlasını son kaynak tedarik şirketine satanlar gelir vergisinden muaf tutulmuştu.

Yapılan düzenleme ile sahibi olunan veya kiralanan konutlarda halen 25kW lık sınır dahilinde sağlanmış olan muafiyet teşvik sınırı, 50 kW olarak yeniden belirlenmiştir.

(Yürürlük Tarihi: 09.11.2022)

 

b. İşverenlerce işyerinde veya müştemilatında yemek verilmeyen durumlarda çalışılan günlere ait bir günlük yemek bedelinin ilgili yıl için belirlenen tutarı (2022 yılı için 51 TL’yi- KDV Hariç) aşmaması ve buna ilişkin ödemenin yemek verme hizmetini sağlayan mükelleflere (yemek bedelinin yemek kartlarına/çeklerine yüklenmesi durumu dahil) yapılması şartıyla bu ödemeler Gelir Vergisi’nden istisnadır.

Yapılan düzenlemeyle istisna haddi sınırı dahilindeki yemek bedelinin çalışanların banka hesabına yatırılması (nakit ödeme) durumunda da Gelir Vergisi istisnasından faydalanılabilecektir. 

İstisna haddi sınırını aşan ödemelerde ise aşan kısma isabet eden tutar üzerinden ücret olarak gerekli yasal kesintilerinin yapılması gerekmektedir. 

İstisna haddi dahilindeki nakit ödemelere ilişkin olarak Damga Vergisi hesaplanmayacaktır.

Nakit ödeme bakımından SGK mevzuatında da düzenleme yapılması ve SGK primine tabi tutulacak kısmın vergi istisnasına uyumlu hale getirilmesi gerekmektedir.

(Yürürlük Tarihi: 01.12.2022)

 

c. Yurt dışında yapılan inşaat, onarım, montaj işleri ile teknik hizmetlerde, yurt dışında bu işlerde çalışmak üzere götürülen ve fiilen yurt dışında çalışan hizmet erbabına yurt dışından karşılanarak yapılan ücret ödemeleri Gelir Vergisi’nden ve Damga Vergisi’nden istisna edilmiştir.

(Yürürlük Tarihi: 01.12.2022)

 

d. Gelir Vergisi Kanunu’nun Geçici 82 inci maddesi hükmü gereğince; 31.12.2022 tarihine kadar, Hazine Müsteşarlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanunun ek 5 inci maddesi kapsamına giren bireysel katılım yatırımcısı tam mükellef gerçek kişiler (melek yatırımcı), 13.06.2012 tarihinden itibaren iktisap ettikleri tam mükellef anonim şirketlere ait iştirak hisselerini en az iki tam yıl elde tutmaları şartıyla, Vergi Usul Kanununun değerlemeye ait hükümlerine göre hesapladıkları hisselerin tutarlarının %75’ini yıllık beyannamelerine konu kazanç ve iratlarından hisselerin iktisap edildiği dönemde indirebilmektedir.

Gelir Vergisi Beyannamesi üzerindeki yıllık indirim tutarı 1.000.000 TL’yi aşamamaktadır.

Söz konusu maddenin uygulama süresi 31.12.2022 tarihinde sona ereceğinden yapılan düzenlemeyle maddenin uygulama süresi 31.12.2027 tarihine kadar uzatılmıştır. Ayrıca madde de yer alan 1.000.000 TL tutarında olan Gelir Vergisi Beyannamesi üzerindeki yıllık indirim sınırlaması 2.500.000 TL ye çıkartılarak mükelleflerin beyanname üzerinde daha fazla indirimden yararlanmaları sağlanmıştır.

 

(Yürürlük Tarihi: 01.01.2023 tarihinden itibaren elde edilen gelir veya kazançlara uygulanmak üzere yayımı tarihinde)

 

2. Kurumlar Vergisi Kanunu’nda Yapılan Düzenlemeler:

a. Kurumların çeşitli nedenlerle sermaye azaltımına gitmeleri durumunda sermayesi, işletmesi çekilmesi halinde ayni veya nakdi sermayenin dışında diğer unsurlarına barındıran işletmelerde (geçmiş yıl karları, olağanüstü kar yedekleri, sermaye düzeltmesi olumlu farkları, emisyon primleri, yeniden değerleme değer artışları gb.) sermaye azaltımının sermayenin hangi unsurlardan yapıldığı hususunda vergi idaresi ile mükellefler ve vergi yargısı arasında görüş ayrılıkları bulunmaktadır.

 

Yapılan düzenleme ile sermaye ilave edilen unsurların ilave edildiği tarihten itibaren;

 

• Beş yıl boyunca sermaye azaltımı yapmayan kurumlarda, bu sürenin sonunda sermaye azaltımı yapmışsa, işletmeye konulan nakdi veya ayni sermaye ile sermayeye eklenen diğer unsurların (geçmiş yıl karları, olağanüstü kar yedekleri, sermaye düzeltmesi olumlu farkları, emisyon primleri, yeniden değerleme değer artışları gb.) toplam sermayeye oranlanması sonucunda tespit edilen oran dahilinde azaltılan sermaye unsurlarının tutarları tespit edilecek ve bu unsurların bazılarından hem kurumlar vergisi ve kar dağıtım stopajı bazılarından ise sadece kar dağıtım stopajı yapılacaktır. Ayni veya nakdi sermayeye unsuruna isabet eden kısım için ise herhangi bir vergileme yapılmayacaktır.

• Beş yıldan önce sermaye azaltımı yapan kurumlarda ise azaltılan sermayenin öncelikle; sermayeye ilave dışında başka bir hesaba nakledilmesi, işletmeden çekilmesi veya sermaye hesabından başka bir hesaba aktarımı kurumlar vergisine ve kar dağıtımına bağlı vergi kesintisine tabi tutulacak hesaplardan (enflasyon düzeltmesi olumlu farkları, yeniden değerleme artış fonları gb.) , daha sonra sadece kar dağıtımına bağlı vergi kesintisine tabi hesaplardan ( geçmiş yıl karları, olağanüstü kar yedekleri, emisyon primleri gb.), son olarak vergiye tabi olmayan nakdi ve ayni sermayeden oluştuğu kabul edilecek ve buna göre vergileme yapılacaktır.

• Yapılan sermaye azaltımında sermayeye eklenen kaynakların bazılarının beş yıllık süreyi aşması bazılarının ise aşmaması durumunda ise söz konusu kaynaklardan öncelikli olarak sermayeye ilave edilme tarihi beş yılı geçmemiş olanların çekildiği kabul edilecek ve vergileme bir önceki paragrafın “b” bölümde açıklandığı şekilde yapılacaktır.

 

Sermaye azaltımının geçmiş yıllar zararlarının mahsubu suretiyle yapılması durumunda azaltılan sermaye unsurları yine yukarıdaki paragraflarda açıklandığı şekilde tespit edilecek ancak bu durumda sadece işletmeden çekilmesi kurumlar vergisine tabi olan sermaye unsurları için vergileme yapılacak ortağa nakden veya hesaben bir ödemede bulunulmadığı için kar dağıtım stopajı yapılmayacaktır.

(Yürürlük Tarihi: 09.11.2022)

 

b. Kurumların 2022 yılı sonuna kadar yabacı paralarını ve altın hesaplarını TL mevduat ve katılım hesaplarına dönüşümün desteklenmesi kapsamında TL ye çevirmeleri durumunda bu hesaplardan elde edilen faiz ve kar payları ile diğer kazançlar istisna kapsamına alınmıştı.

Yapılan düzenleme ile mevcut düzenlemesinin süresi 31.12.2023 tarihine kadar uzatılmıştır. Böylece kurumların 31.12.2021 tarihli bilançolarında yer alan yabancı paralarını 31.12.2023 tarihine kadar Türk lirası mevduat ve katılma hesaplarına dönüşümün desteklenmesi kapsamında dönüşüm kuru üzerinden Türk lirasına çevirmeleri ve bu suretle elde edilen Türk lirası varlığı en az üç ay vadeli Türk lirası mevduat ve katılma hesaplarında değerlendirmeleri durumunda oluşan kur farkı kazançlarının, geçici vergi dönemi sonu değerlemesiyle Türk lirasına çevrildiği tarih arasına isabet eden kısmı ile dönem sonu değerlemesinden kaynaklananlar da dâhil olmak üzere vade sonunda elde edilen faiz ve kâr payları ile diğer kazançlar kurumlar vergisinden istisna tutulmuştur.

Ayrıca kurumların 31.03.2022, 30.06.2022 ve 30.09.2022 tarihli bilançolarında yer alan yabancı paralarını 31.12.2023 tarihine kadar Türk lirası mevduat ve katılma hesaplarına dönüşümün desteklenmesi kapsamında dönüşüm kuru üzerinden Türk lirasına çevirmeleri ve bu suretle elde edilen Türk lirası varlığı en az üç ay vadeli Türk lirası mevduat ve katılma hesaplarında değerlendirmeleri durumunda söz konusu hesapların dönem sonu değerlemesinden kaynaklananlar da dâhil olmak üzere vade sonunda elde edilen faiz ve kâr payları ile diğer kazançlar kurumlar vergisinden tutulmuştur.

KKM hesaplarına dönüşüm istisnasının süresi 31.12.2023 tarihine kadar uzatılmasına paralel olarak, bu tarihe kadar (31.12.2023) yapılacak KKM hesap yenilemelerinde de ilgili istisnalardan yararlanılabilmesine imkan sağlanmıştır.

Ayrıca söz konusu KKM hesapları bakımından uygulanacak istisnayı, 31.12.2023 tarihine kadar her bir geçici vergi veya yıllık hesap dönemleri sonu itibariyle kurumların bilançolarında yer alan yabancı paralar için ayrı ayrı veya birlikte uygulatma konusunda Cumhurbaşkanı’na yetki verilmiştir.

(Yürürlük Tarihi: 09.11.2022)

 

3. Diğer Kanuni Düzenlemeler:

a. 09.11.2022 tarihinden itibaren işverenler tarafından çalışanlara elektrik, doğalgaz ve diğer ısınma giderlerine karşılık olmak üzere 30.06.2023 tarihine kadar (bu tarih dâhil) mevcut ücretlerine ilave olarak yapılan aylık 1.000 TL’yi aşmayan ödemeler, SGK primine esas kazanca dahil edilmeyecek ve bu tutar üzerinden Gelir Vergisi Kanunu uyarınca gelir vergisi hesaplanmayacaktır.

(Yürürlük Tarihi: 09.11.2022)

 

b. 7183 sayılı Türkiye Turizm Tanıtım ve Geliştirme Ajansı Hakkında Kanun kapsamında alınacak turizm payı oranları yeniden belirlenmiştir:

a) Bileşik tesisler ile konaklama tesislerinden binde yedi buçuk, (yeni oran: binde beş)

b) Bakanlıktan belgeli yeme-içme ve eğlence tesislerinden binde yedi buçuk, (yeni oran: binde beş)

c) Deniz turizmi tesislerinden binde yedi buçuk, (yeni oran: binde beş)

ç) Seyahat acentalarından (münferit uçak bileti satışları hariç) on binde yedi buçuk,(yeni oran: on binde beş)

d) Havayolu işletmelerinden (ticari yolcu taşımacılığı faaliyetlerinden) on binde yedi buçuk, (yeni oran: on binde beş)

 

(Yürürlük Tarihi: 01.01.2024)

c. Borçlusu gerçek kişi olan ve İcra ve İflas Kanunu veya Abonelik Sözleşmesinden Kaynaklanan Para Alacaklarına İlişkin Takibin Başlatılması Usulü Hakkında Kanun kapsamında icra takibi başlatılmış olan küçük alacakların tasfiyesi amacıyla; 15.08.2022 tarihine kadar icra takibi başlatılmış bulunan ve her bir takip dosyası itibarıyla asıl alacak ve ferileri dahil 2.000 Türk lirası ve altındaki alacaklar değersiz alacak olarak kabul edilecektir. Böylece bu alacaklar kurum kazancının tespitinde gider olarak dikkate alınabilecektir.

 

Bu tutarın üzerinde takip başlatılmış olmakla birlikte aynı tarih itibarıyla takip bakiyesi bu tutar ve altına inmiş icra takipleri de küçük alacak kapsamında olacaktır.

(Yürürlük Tarihi: 09.11.2022)

 

ç. Anapara ve/veya taksit ödeme tarihi 01.10.2022 tarihinden önce olup da;

• Kullandığı nakdî ve gayrî nakdî kredilerinin anapara, faiz ve/veya ferilerine ilişkin ödemelerini aksatan gerçek ve tüzel kişilerin,

• Ticari faaliyette bulunan ve bulunmayan gerçek kişilerin ve kredi müşterilerinin karşılıksız çıkan çek, protesto edilmiş senet, kredi kartı ve diğer kredi borçlarına ilişkin Türkiye Bankalar Birliği Risk Merkezi nezdinde tutulan kayıtları, söz konusu borçların ödenmesi geciken kısmının 01.07.2023 tarihine kadar tamamının ödenmesi veya yeniden yapılandırılması halinde, bu kişilerle yapılan finansal işlemlerde kredi kuruluşları ve finansal kuruluşlar tarafından dikkate alınmayacaktır.

(Yürürlük Tarihi: 09.11.2022)

 

Kanun metni sirkülerimiz ekinde yer almaktadır.

Saygılarımızla,