7524 Sayılı Kanun’un Gelir Vergisi Kanunu İle KDV Kanununa İlişkin Düzenlemeleri.
Sirküler
08/06
05.08.2024
Konu :
7524 Sayılı Kanun’un Gelir Vergisi Kanunu İle KDV Kanununa İlişkin Düzenlemeleri.
02.08.2024 tarih ve 32620 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren 7524 Sayılı” Vergi Kanunları İle Bazı Kanunlarda ve 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun” (“Değişiklik Kanunu” olarak anılacaktır) ile Vergi Kanunlarında bazı önemli değişiklikler yapılmıştır.
Söz konusu Değişiklik Kanunu ile Gelir Vergisi Kanunu ile KDV Kanunu’nda yapılan değişikliklere iş bu sirkülerimizde yer verilmiştir.
- GELİR VERGİSİ KANUNU’NDA YAPILAN DÜZENLEMELER:
a) Uygulamada hizmet erbabı ile yapılan sözleşmeler kapsamında, hizmet erbabına, belirli bir süre işverene bağlı çalışılması, belirlenen performans ve benzeri kriterlerin sağlanması kaydıyla, işverenin veya grup şirketlerinin pay senetlerinden bedelsiz veya indirimli satın alma hakkı verilebilmektedir.
Mevcut vergi kanunlarında bu uygulamanın vergilendirilmesine ilişkin herhangi bir hüküm bulunmamakta olup vergilendirme ilkeleri idari görüş sonucunda oluşan özelgelere göre şekillenmekteydi.
Özelgeler bazında yapılan idari yorumlarda ise hizmet erbabına pay senedi verildiği durumlarda pay senedinin rayiç değeri, pay senedi alım hakkı verildiği durumlarda ise hakkın kullanıldığı tarihteki pay senedinin rayiç değeri ile hizmet erbabına maliyeti arasındaki fark, ücret olarak kabul edilmektedir.
Değişiklik Kanunu’nda yapılan düzenleme ile Sanayi ve Teknoloji Bakanlığınca belirlenen kriterlere göre teknogirişim şirketi niteliğini haiz işverenlerce, hizmet erbabına bedelsiz veya indirimli olarak verilen ve ücret niteliğinde kabul edilen pay senetlerinin verildiği tarihteki rayiç değerinin, hizmet erbabının o yıldaki bir yıllık brüt ücret tutarını aşmayan kısmı gelir vergisinden istisna tutulmuştur.
Hizmet erbabına pay senedi verilmek suretiyle sağlanan menfaatin gelir vergisinden istisna tutulması için pay senetlerinin Sanayi ve Teknoloji Bakanlığınca belirlenen kriterlere göre teknogirişim şirketi niteliğini haiz işverenlerce hizmet erbabına bedelsiz veya indirimli olarak verilmesi ve ücret niteliğinde kabul edilen pay senetlerinin, verildiği tarihteki rayiç değerinin o yıldaki bir yıllık brüt ücret tutarını aşmaması gerekmektedir.
Hizmet erbabı tarafından bu şekilde iktisap edilen pay senetlerinin; iktisap tarihinden itibaren 3 tam yıl içerisinde elden çıkarılması halinde istisna edilen verginin tamamı, 4 ila 6 yıl içerisinde elden çıkarılması halinde istisna edilen verginin %75'i, 7 ila 12 yıl içerisinde elden çıkarılması halinde istisna edilen verginin %25'i, vergi ziyaı cezası uygulanmaksızın gecikme faizi ile birlikte işverenden tahsil edilmesi hükme bağlanmıştır.
(Yürürlük Tarihi: Değişiklik Kanunu’nun Yayımı Tarihinde)
b) Değişiklik Kanunu’na göre Gelir Vergisi Kanunu’nun 69’ uncu maddesi yeniden düzenlenmiş ve ticari veya serbest meslek faaliyetleri yönünden mükellefiyeti olanların (kurumlar vergisi mükellefleri dahil) gerçek hasılatlarının tespitine yönelik vergi güvenlik müessesi ihdas edilmiştir.
Buna göre mükellefler nezdinde yapılacak yoklamalar neticesinde tespit edilen günlük hasılat tutarlarının ortalaması alınarak mükelleflerin aylık ve yıllık hasılat tutarları tespit edilecektir. Bu şekilde tespit edilen hasılat tutarları ile mükelleflerin faaliyette bulundukları döneme ilişkin beyan ettikleri hasılat tutarları karşılaştırılacak ve karşılaştırma sonucu bulunan farkın %20'den fazla olması durumunda mükellefler, Vergi Usul Kanununda yer alan "izaha davet müessesesi" kapsamında izaha davet edilecektir.
Günlük hasılat tutarlarını tespit etmek amacıyla yapılacak yoklamalar; bir ayda üçten, bir takvim yılında on ikiden az olmamak kaydıyla yapılabilecektir.
(Yürürlük Tarihi: 01.01.2025)
c) Elektronik ticaret pazar yerlerinde elektronik ticaret hizmet sağlayıcılarının mal veya hizmetlerinin teminine yönelik sözleşme yapılmasına ya da sipariş verilmesine imkan sağlayan aracı hizmet sağlayıcılarının ve elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcılarının, 6563 sayılı Kanun hükümlerine göre faaliyette bulunan hizmet sağlayıcılarına ve elektronik ticaret hizmet sağlayıcılarına faaliyetleri dolayısıyla yaptıkları ödemeler vergi kesintisi (GVK md.94) kapsamına alınmıştır.
Ayrıca Cumhurbaşkanına vergi kesintisine tabi ödemeler için faaliyet konuları, ödeme türleri, sektörler, iş grupları ve iş nevileri itibarıyla ayrı ayrı veya birlikte oran belirleme yetkisi verilmiştir.
(Yürürlük Tarihi:01.01.2025)
2. KATMA DEĞER VERGİSİ KANUNU'NDA YAPILAN DÜZENLEMELER :
a) Mevcut düzende şirketlerin birleşme, devir ve bölünme işlemleri dolayısıyla faaliyetini bırakan, bölünen veya infisah eden mükelleflerce yüklenilen ve indirilemeyen vergiler, faaliyete başlayan veya devir ve bölünme sonrasında devredilen veya bölünen kurumların varlıklarını devralan mükellefler tarafından indirim konusu yapılabilmektedir.
Değişiklik Kanunu ile yapılan düzenleme ile faaliyetini bırakan, bölünen veya infisah eden mükelleflerin bünyesinde bulunan söz konusu sonraki döneme devreden KDV tutarlarının devralan şirkette indirilecek KDV olarak kullanılabilmesi için, bu KDV'nin doğruluğuna ilişkin gerekli incelemenin Vergi Usul Kanununda düzenlenen zamanaşımı süreleri ile bağlı olmaksızın yapılması ve inceleme sonucuna göre indirim hakkının verilmesi hükme bağlanmıştır.
(Yürürlük Tarihi: Değişiklik Kanunu’nun Yayımı Tarihinde)
b) Değişiklik Kanunu ile yapılan düzenleme ile beş takvim yılı süresince indirim yoluyla giderilemeyen devreden KDV tutarları, sonraki dönemlerde indirim KDV olarak dikkate alınamayacaktır.
İndirim olarak dikkate alınamayacak KDV tutarı devreden KDV hesabından çıkarılarak özel bir hesaba alınacaktır.
Özel hesaba alınan sonraki döneme devreden katma değer vergisi, üç yıl içinde mükellefler tarafından yapılacak talep üzerine, Vergi Usul Kanununda düzenlenen zamanaşımı süreleri ile bağlı olmaksızın talep tarihinden itibaren bir yıl içerisinde yapılacak vergi incelemesi sonucunda incelemenin tamamlandığı yıla ilişkin gelir veya kurumlar vergisinin tespitinde gider olarak dikkate alınabilecektir.
Üç yıl içinde talepte bulunulmayan KDV gider olarak dikkate alınamayacaktır.
(Yürürlük Tarihi: 01.01.2030)
c) 06.02.2023 tarihinde meydana gelen depremler nedeniyle genel hayata etkili afet bölgesi olarak kabul edilen yerlerde, genel bütçeli kamu idareleri ile yabancı devlet kurum ve kuruluşları arasında imzalanan protokol kapsamında genel bütçeli kamu idarelerine bağışlanmak üzere, konut, iş yeri, okul, öğrenci yurdu, hastane, ibadethane, kültür ve sanat merkezi, kütüphane gibi taşınmazların inşasına ilişkin yabancı devlet kurum ve kuruluşlarına yapılan teslim ve hizmetler ile aynı yerlerde genel bütçeli kamu idareleri ile yabancı devlet kurum ve kuruluşları arasında imzalanan protokol kapsamında genel bütçeli kamu idarelerine bağışlanacak konutların yabancı devlet kurum ve kuruluşlarına teslimlerinin 31.12.2025 tarihine kadar katma değer vergisinden istisna edilmiştir.
Bu kapsamdaki işlemler nedeniyle yüklenilen verginin indirim ve iadesine imkan sağlanmıştır.
(Yürürlük Tarihi: Değişiklik Kanunu’nun Yayımı Tarihinde)
d) Katma Değer Vergisi Kanunu’nun 13/1-b maddesi hükmü gereğince deniz ve hava taşıma araçları için liman ve hava meydanlarında yapılan hizmetler tam istisna kapsamındadır.
Değişiklik Kanunu ile yapılan düzenleme ile istisna uygulamasında gezi, eğlence, spor ve amatör balıkçılık gibi faaliyetlerde kullanılan araçlar, özel tekne ve yatların deniz taşıma olmadığı bu sebeple de bu araçlara yapılan hizmetlerde KDV istisnasının uygulanmaması gerektiği ilgili madde hükmüne eklenmiştir.
(Yürürlük Tarihi: 01.09.2024)
e) Katma Değer Vergisi Kanunu’nun 16 ıncı maddesi ithalat istisnasını düzenlemektedir. Değişiklik Kanunu ile yapılan düzenleme ile ulusal güvenlik kuruluşlarına milli savunma ve iç güvenlik ihtiyaçları için yapılan teslim ve hizmetler ile engellilerin eğitimleri, meslekleri ve günlük yaşamları için özel olarak üretilmiş her türlü araç-gereç ve özel bilgisayar programlarının teslimine yönelik belirtilen malların ithalatı ve yurt içi teslimindeki ithalat lehine olan uygulama farklılığı giderilmiştir.
(Yürürlük Tarihi: 01.11.2024)
f) KDV iadesine ilişkin olarak iadenin bazı hallerde (eksiklik vb.) vergi incelemesi sonucuna göre yapılması ve bu iade incelemesinin, iade alacak mükellef tarafından yargıya intikal ettirilmesi üzerine mahkemeler tarafından vergi incelemesinin KDV iade yöntemi olarak Kanunda açıkça belirlenmediği gerekçesiyle, inceleme sonucu beklenmeksizin KDV iadesinin yerine getirilmesine karar verebilmektedir.
Bu boşluğu gidermek amacıyla Değişiklik Kanunu ile yapılan düzenleme ile KDV iadelerinin doğru bir şekilde yapılması ve haksız KDV iadesine sebebiyet verilmemesini teminen KDV iadelerindeki esas usulün, vergi incelemesi olduğu hükme bağlanmıştır.
(Yürürlük Tarihi: 01.09.2024)
Değişiklik Kanunu’na 08/03 sayılı sirkülerimiz yer verdiğimizden ilgili Kanun iş bu sirkülerimizin eki yapılmamıştır.
Saygılarımızla,
